کوتاه و بلند متفاوتی در ذیل چند روایت آورده است.۱ وی همچنین در شرحش بر الکافی چنین نوشته است:
۰.و هذه الأحادیث أكثرها فی غرائب شؤونهم و نوادر أحوالهم و معجزاتهم، و بعضها فی غوامض علوم المبدأ و المعاد و عویصات مسائل القضاء و القدر و أمثال ذلك مما تعجز عن إدراكها العقول؛۲
۰.بیشتر این احادیث در باره منزلت شگفت ایشان و حالات نادر و معجزههای آنان است. برخی احادیث نیز در باره علوم دشوار مبدأ و معاد و مسائل پیچیده قضا و قدر و مانند اینها است که عقل بشری از ادراکشان ناتوان است.
علامه طباطبایی نیز در ضمن دو حاشیه بر بیانهای علامه مجلسی۳ و نیز در رساله «الولایه»، «حدیثنا» را اشاره به مقام اهلبیت علیهم السلام نزد خداوند میداند که همراه درک شهودی توحید ناب و ولایت مطلق الهی است.۴ این معنا را میتوان با کاربرد واژههای صعب و احتمالْ سازگار دانست. قرینههای داخلی و خارجی نیز در تأیید این معنا وجود دارند که آنها را برمی شمریم:
قرینههای داخلی
در روایت کلینی از امام صادق علیه السلام چنین میخوانیم:
۰.إِنَّ حَدِیثَنَا صَعْبٌ مُسْتَصْعَبٌ لَا یحْتَمِلُه إِلَّا صُدُورٌ مُنِیرَةٌ أَوْ قُلُوبٌ سَلِیمَةٌ أَوْ أَخْلَاقٌ حَسَنَةٌ، إِنَّ اللَّه أَخَذَ مِنْ شِیعَتِنَا الْمِیثَاقَ كَمَا أَخَذَ عَلَی بَنِی آدَمَ: «ألَسْتُ بِرَبِّكُمْ»، فَمَنْ وَفَی لَنَا وَفَی اللَّه لَه بِالْجَنَّةِ و مَنْ أَبْغَضَنَا و لَمْ یؤَدِّ إِلَینَا حَقَّنَا فَفِی النَّارِ خَالِداً مُخَلَّداً؛۵
۰.حدیث ما سخت و گریزپای است. آن را جز سینههای نورانی یا قلبهای سلیم و یا خُلقهای نیكو تحمل نمیكنند. خداوند از شیعیان ما [بر ولایت ما] پیمان ستاند، چنان كه از فرزندان آدم علیه السلام [در باره ربوبیت خویش] پیمان گرفت و
1.ر.ک: همان، ج۲، ص۱۸۴، ۱۹۲ و ۱۹۴.
2.. مرآة العقول، ج۴، ص۳۱۳.
3.. حاشیه نخست: «بل المراد بالاقرار نیل ما عندهم( من حقیقة الدین و هو كمال التوحید الذی هو الولایة فإنه أمر ذو مراتب، و لا ینال المرتبة الكاملة منها إلا من ذكروه بل یظهر من بعض الأخبار ما هو أعلی من ذلك و أغلی، و لشرح ذلك مقام آخر (بحار الانوار، ج۲، ص۱۸۵، پانوشت ۱)؛ و حاشیه دوم: «و هذا الخبر هو الذی أشرنا فی الحاشیة المكتوبة علی الخبر المرقم ۸ ان للامر الذی عندهم مرتبة علیا من فهم هؤلاء الفرق الثلاث، و هو حقیقة التوحید الخاصة بالنبی و آله لا ما ذكره (المجلسی) من الأمور الغریبة» (همان، ج۲، ص۱۹۲، پانوشت ۱).
4.. تحریر رسالة الولایة، ص۱۲۸: «هو مقامهم من الله سبحانه حیث لایحده حد و هو الولایة المطلقة».
5.. الکافی، ج۱، ص۴۰۱، ح۳.