بخاری و دیگران، با الفاظ متفاوتی ذکر گردیده است.

این روایت در مصادر زیر نقل شده است:

مسند الطیالسی، ص118؛ مسند احمد بن حنبل، ج5، ص38، 42، 47 و 50؛ صحیح البخاری، ج5، ص136؛ ج8، ص 97؛ سنن الترمذی، ج3، ص360؛ ج4، ص527؛ سنن النسائی، ج8، ص227؛ سنن الکبری (نسایی)، ج3، ص 465 ح 5937؛ المستدرک، ج3، ص119؛ ج4، ص291؛ سنن البیهقی، ج3، ص90 ؛ سنن الکبری (بیهقی)، ج10، ص118؛ معالم التنزیل، ج3، ص408؛ معجم الاوسط، ج5، ص123؛ البدایة و النهایة، ج2، ص26؛ ج4، ص135.

تحلیل شبکه اسناد

در شبکه اسناد این روایت، پدیده نادری قابل مشاهده است و آن، این است که حلقه مشترک اصلی حدیث،^۱ یک صحابی است و شبکه اسناد آن محدود است؛ در حالی که اصولاً تاریخ‌گذاری در طبقه صحابه کمتر انجام شده است؛ زیرا بنا بر نقل مستشرقان در سنت اسلامی از اواخر دهه‌ هفتاد قرن اولْ پیدایش اسناد آغاز شده است.^۲ بنا بر این، اسناد را در سه گروه مورد بررسی قرار می‌دهیم.

1. اگر الگویی را که مستشرقان در تبیین اسناد به کار گرفته‌اند، ملاک تاریخ‌‌گذاری بنامیم، این حدیث باید برساخته مؤلفان کتب متقدم، مانند طیالسی، احمد، بخاری، ترمذی و نسایی باشد، که اتفاقاً هیچ کدام از یک‌دیگر نقلی نداشته و هر یک طریقی مستقل برای خود ذکر کرده‌اند. از همین روی، بعید به نظر می‌رسد با طرق مختلفی که در نقل روایت است، این مؤلفان با جعل سند به طور مستقل توانسته باشند این هماهنگی را در نظام اسناد خود به وجود آورده باشند.

2. اگر این اسناد برساخته تابعان یا تابع تابعان باشد _ که در این شبکه اسناد با نام حلقه مشترک فرعی شناخته می‌شوند _ بارزترین ایشان حسن بصری و عیینة بن عبد الرحمن