امام حسن علیه السلام
سَأَلَ أميرُ المُؤمِنينَ عليهالسلام ابنَهُ الحَسَنَ عليهالسلام، فَقالَ: يا بُنَيَّ!... مَا المَجدُ؟ قالَ: حَملُ المَغارِمِ، وَابتِناءُ المَكارِمِ. قالَ: فَمَا السَّماحَةُ؟ قالَ: إجابَةُ السّائِلِ، وبَذلُ النّائِلِ. قالَ: فَمَا الشُحُّ؟ قالَ: أن تَرَى القَليلَ سَرَفا، وما أنفَقتَ تَلَفا.
ـ به نقل از شُرَيح بن هانى ـ: امير مؤمنان عليهالسلام از فرزندش حسن عليهالسلام پرسيد:...«بزرگوارى، يعنى چه؟». پاسخ داد: تحمّل خسارتها و بنيان نهادن بزرگىها. پرسيد: «بزرگى چيست؟». گفت: اجابتِ درخواستكننده و بخشيدن آنچه رسيده است. پرسيد : «بخل شديد (شُحّ)، يعنى چه؟». پاسخ داد: [اين كه] كم را هم اسراف ببينى و انفاق را تلف.
معاني الأخبار : ص401 ح62
چکیده : مطالعه و بررسي تاريخ زندگي پيامبراكرم(ص) به روشني دلالت ميكند كه حضرت همواره از امدادهاي غيبي و حمايتها و عنايتهاي ويژه الهي بهرهمند بود. اين حمايتها كه در مراحل مختلف زندگاني ايشان رخ داد، ابعاد گستردهاي داشته كه در اين ...
نویسنده :
چکیده : پيامبر اسلام، حضرت محمد بن عبدالله(صلى الله عليه وآله)درباره رعايت حقوق جانداران، اعم از انسان ها و حيوان ها دستورات و قوانينى مقرر فرموده اند. اين قوانين و مقررات كه در 1400 سال پيش، وضع شده، نشان دهنده توجه اسلام ...
چکیده : ائمه شيعه(ع) به علت دارا بودن منصب امامت و نيز به سبب خويشاوندي با پيامبر گرامي(ص) همواره جايگاه قابل احترامي نزد شيعه داشته اند. به رغم تصور عمومي كه تنها منبع درآمدي ائمه(ع)، وجوهات و بيت المال بوده، ايشان منابع ...
چکیده : چنانکه در شماره پيشين گذشت، پس از رحلت پيامبر اكرم(ع) و در پي غصب خلافت، برخي از صحابه همچون عبدالله بن عباس، در مقاطع مناسب مواضع مدافعانهاي نسبت به حقوق اهل بيت(ع) در پيش گرفتند، و از طريق مناظره و ...
چکیده : با گذشت زمانی طولانی از عمر اسلام، هنوز هم شاهد اختلاف بین فرقههای اسلامی هستیم. ریشه این اختلافات را که بیشتر بین شیعه و اهل سنت است، باید بعد از زمان پیامبر(ص) جستوجو کرد. بنابر اعتقاد شیعیان، برخی صحابه از ...
چکیده : یکی از مهمترین منابع امروزی تاریخپژوهان، شرح نهجالبلاغة ابن ابیالحدید است. نگارندگان این نوشتار به بررسی و معرفی منابع تاریخی شارح پرداخته، برخی ویژگیهای روش تاریخی شارح را آورده و درباره برخی منابع، توضیحاتی در مورد چگونگی منبع و وجود ...
چکیده : عدالت اجتماعی از بزرگترین آرمانهای بشر بوده و در جوامع مختلف، اعتبار و ارزش بالایی دارد. اسلام نیز بهعنوان کاملترین دین، خود را مدافع عدالت معرفی نموده است، بهگونهای که این موضوع، در سیره رهبران این دین، برجستگی و موقعیت ...
چکیده : در برخی منابع تاریخی و روایی شیعه، معجزه های متعددی به امام علی علیه السلام نسبت داده شده است. اعتقاد به وقوع این معجزات در مکان هایی خاص، موجب شده تا بعدها در این مکان ها زیارتگاه هایی ایجاد شود ...
چکیده : سابقه «بيعت» به عنوان پيماني طرفيني در ميان مردم عرب به پيش از اسلام بازمي گردد. در اسلام نيز اين رسم اجتماعي پذيرفته شد و پيامبر از آن بهره برد. در تاريخ اسلام، همواره حاكمان، بيعت و ميثاق وفاداري مردم ...
چکیده : کنکاش و پژوهش در سیره معصومان علیهمالسلام، بهویژه پیامبر اعظم صلیاللهعلیهوآله، همواره مورد نیاز بوده و حاصل آن از طراوت و تازگی خاصی برخوردار است؛ زیرا تبیین و تحلیل دقیق سیره معصوم و ارائه اصول مربوط، نقش مستقیم در الگودهی ...
چکیده : نوشتار حاضر درصدد بررسي نقش انصار در جنگهاي دوران اميرمؤمنان(ع) است. انصار بعد از رحلت پيامبر(ع) و جريان سقيفه، با اهلبيت(ع) و بنيهاشم در يك جبهه در مقابل ابوبكر و دستگاه خلافت قرار گرفتند. انصار نوعاً طرفدار امام علي (ع)بوده، ...
چکیده : تغذيه از نيازهاى اجتنابناپذير هر موجود زندهاى است و انسان نيز از اين قانون، مستثنا نيست. از اين روآگاهى از روش و شيوه بزرگان دين در اين زمينه، شايان توجه و تأمل است. نوشتار حاضر درصدد پاسخگويىبه چند پرسش محورى ...
چکیده : عصر امام رضا(ع) به عنوان یکی از دوره های پرتنش سیاسی و فرهنگی از جهات مختلف قابل اهمیت است. تقسیم خلافت عباسی، درگیری میان امین و مأمون، خیزش بزرگ علویان و سرانجام دعوت امام به خراسان ناگزیر تدابیر سیاسی خاصی ...
چکیده : ابوبکر بن ابی قحافه به محض دریافت خبر تجمع انصار خزرجی به رهبری سعدبن عباده در سقیفه بنی ساعده، بدون فوت وقت، به همراه عمر بن خطاب و ابوعبیده جراح به این محل شتافت و در غیاب رقبای هاشمی خود ...
چکیده : نامه های پیامبر(ص) به پادشاهان و سران قبائل مناطق مختلف بخشی از رسالت ایشان، برای دعوت به آیین جهانی اسلام بوده که در دنیای آن روز موجب شد پیام الهی به گوش مردم آن زمان برسد و راه را برای ...
چکیده : اسلام داراى سیستم و نظام خاص اجتماعى، اقتصادى و فرهنگى است که براى تمام ابعاد و شئون زندگى فردى و اجتماعى قوانین خاصى دارد و غیر از آن را براى سعادت جامعه نمى پذیرد. این نظام بر اساس بینشها و ...
چکیده : «جنگ روانی» شیوهای است که همواره برای تأثیر بر روح و روان دشمن و غلبه بر او مورد استفاده قرار میگیرد. جنگهای یهود علیه پیامبر(ص) و مسلمانان بخش مهمی از تاریخ زندگی پیامبر را تشکیل میدهد. یکی از شیوههای یهود برای ...
چکیده : این مقاله تحلیل مواضع سیاسی امام کاظم (ع) در مقابل خلفای عباسی و اثبات حق زمام داری ایشان در مقابل حاکمان وقت است. برای رسیدن به این امر مهم، براساس روش تحلیلی، تاریخی، در آغاز اصول کلی اندیشه سیاسی امامان ...
چکیده : ما به عنوان شیعه و معتقدان به ولایت ائمه(ع) ناگزیر از شناخت آن بزرگواران هستیم تا با درک عملکرد و شیوه رفتار آنها در شرایط متفاوت، نحوه کردار و گفتار خویش را با الگو و سیره آنها منطبق کنیم و ...
چکیده : علی بن ابی طالب(ع) و زبیربن عوام که از پیشگامام و سابقون در اسلام و از خواص و نخبگان تاثیر گذار عصر خود به شمار می آمدند، بخش عمده ای از حیات ایمانی و سیاسی خویش را از دوران مکی ...
چکیده : هجرت پیامبر به مدینه، ضرورت عقد اتحاد با تمامی قبایل و از جمله یهود را جهت حفظ وحدت و عدم خیانت ضروری مینمود. گرایش بسیاری از مردم مدینه به اسلام که همراه با کاهش عزت پیشین قوم یهود، در نزد ...
چکیده : با به رسالت رسیدن پیامبر خاتم (ص) اقوام و قبایلی، مخالفت و دشمنی خود را با دین تازه آغاز کردند در داخل مکه مشرکان و کفار قریش بودند و داخل مدینه قبایلی از یهودیان که با توجه به اطلاعات و ...
چکیده : پرسش مقاله این است که بحران سامان سیاسی جامعه امام سجاد (ع) چه بوده است وبرای برون رقت از آن وجود مبارک امام سجاد ع چه تجویز آرمانی ارائه داده اند؟ فرضیه پژوهش بر اساس الگوی جستاری اسپریگنز چنین است: «در اندیشه ...
چکیده : (36 تا 1ق/657 تا 623م)، اصحاب رسول خدا(ص)، در رخدادها و حوادث عصر خویش و حتی تغییرات و تحولات سال ها و قرون بعد، تاثیرگذار بوده اند؛ پس برای شناخت درست و دقیق اوضاع سیاسی و نظامی تاریخ صدر اسلام، ...
چکیده :
چکیده : شيخ بهايی، از زمره فقيهان چيره دست و محدّثان باريكبينی است كه فقاهت و درايت، در آثار وی موج می زند. بازگويی ظرايف معنايی و دقايق مفهومی روايات، تخصص علمی اوست. او در اين مسير دشوار و توانسوز، از بايستههای ...
چکیده : شيخ بهايى، از عالمان پر آوزه عهد صفوى، در نيمه دوم قرن دهم, و سه دهه اول قرن يازدهم هجرى است. زندگى شيخ، آنقدر پر ماجرا بوده که عليرغم نگارش کتابها و مقالههاي متعدد، هنوز هم زواياى کشف نشده اى ...
چکیده : یکی از بحث های مربوط به پیدایش جریان غلوّ این است که غالیان در عصر خلافت امام علی علیه السلام پدید آمدند. در این باره روایتی مشهور اما فاقد سند قابل اعتنا، حکایت از آن دارد که امام در برخورد ...
چکیده : اهتمام و استناد به سیره نبوی، از همان روزهای آغازین عصر خلافت آشکار بود. توجه به سیره نبوی، الگوی عملی و راهکاری برای خروج از مشکلات فرا روی جامعه بود؛ از سوی دیگر، اهرمی بود در دست گروه های رقیب، ...
چکیده : وجود انحرافات فرهنگی و بدعت های دینی در عصر امویان لزوم بازنگری در فرهنگ اسلامی، بویژه فرهنگ مذهب تشیع را فزونی بخشیده بود. مناسب ترین شرایط فرهنگی، اجتماعی و سیاسی مختص عصر امامینصادقین است که فرصتی مناسب را برای انجام ...