تحوّل فرهنگي؛ كليد موفقيت حضرت مهدي عليه ‏السلام

در چگونگي قيام حضرت مهدي عليه ‏السلام دو نظريه مطرح است: الف. نظريه ‏اي كه در آن قيامْ همراه با كشتار ...

نقش حضرت زهرا عليها السلام در دفاع از حريم ولايت

امامت و ولايت در اسلام، از پايه هاى اصلى اعتقاد و زيربناى زندگى سياسى، اجتماعى و فرهنگى به شمار مى ...

ضرورت ياد خدا و ارتباط آن با ياد كرد خدا از ما

اين مقاله، شرحى است بر مناجات ذاكرين امام سجاد عليه ‏السلام. در يكى از فرازهاى اين دعا، امام عليه ‏السلام ...

ضرورت گسترش آموزه هاى اهل بيت عليهم السلام در جامعه

اين مقاله شرحى است بر كلام حضرات معصومان عليهم السلام در صفات و ويژگى هاى شيعيان. شيعيان واقعى، بندگان شايسته ...

آرمان‏ هاى بلند اولياى خدا

در مناجات عارفين، امام سجاد عليه ‏السلام به بحث معرفت و محبت الهى مى ‏پردازند. هرچه محبت الهى انسان نسبت ...

چرايى اعتراف معصومان عليهم ‏السلام به قصور و كوتاهى

در بسيارى از ادعيه و مناجات ‏هاى مأثور از امامان معصوم عليهم ‏السلام تعابيرى به كار رفته است كه گويا ...

بازشناسى عرفان حقيقى از عرفان هاى كاذب

اين مقاله به تبيين عرفان حقيقى از عرفان هاى كاذب مى پردازد. از ديدگاه اهل بيت عليهم السلام، «عارف باللّه» ...

بى اعتنايى شيعيان واقعى به دنيا

اين مقال شرحى است بر كلام اميرمؤمنان على عليه السلام در باب ويژگى شيعيان واقعى و بى اعتنايى آنان به ...

پيامبر اعظم(صلی الله عليه و آله) و همسرداری مطلوب راه كارها و آسيب ها

واحد كوچك «خانواده»، كه جامعه بزرگ بشری از آن ساخته شده، تربيت انسان ها را از بعد اخلاقی، روحی و ...

مهرورزی در سيره پيامبر اعظم(صلی الله عليه وآله)

خداوند در قرآن خطاب به پيامبر اكرم(صلی الله عليه وآله) می فرمايد: (وَلَوْ كُنتَ فَظّاً غَلِيظَ الْقَلْبِ لاَنفَضُّواْ مِنْ حَوْلِكَ)(آل ...

سير اصلاحات در حكومت علوی

اين مقال، پژوهش در انديشه تابناك امام همام علی بن ابی طالب(عليه السلام)است كه عرصه جولان انديشه بسياری از انديشمندان ...

تحليلی بر مبانی معرفت شناختی مطالعه نهضت عاشورا

در اين نوشتار، با بيان اصول يا قواعد پژوهش‌های تاريخی با صبغه معرفت‌شناختی و روش‌شناختی، به پژوهش درباره منابع نهضت ...

امام علی(عليه السلام) و ابعاد تقرّب ايشان به پيامبر اكرم(صلی الله عليه و آله)

سخن گفتن از علی(عليه السلام) بدان گونه كه شايسته او باشد، به همان اندازه سخت است كه درباره رسول خدا(صلی ...

مديريت خشم

هيجان ها از بزرگ ترين نعمت های الهی اند كه در انسان به وديعت نهاده شده، زندگی بدون آن ها، ...

تفاوت زن و مرد از منظر روان شناسی و متون دينی

تاريخچه اين مسئله دست كم 2400 سال سابقه دارد و در نقطه نظرات افلاطون و ارسطو و يونان باستان می ...

دوستی از منظر دينی؛ با نگاهی به شرايط دوستی دختر و پسر

يكی از نيازهای اساسی روان انسان نياز به دل بستگی و تعلّق به گروه و ارتباط با همنوعان و همسالان ...

تحليل روان شناختی افزايش سن ازدواج و نقش آن در انحرافات اخلاقی جوانان

نياز جنسی، بخش جدايی ناپذير ماهيت زيستی، روانی و اجتماعی آدمی را تشكيل می دهد و روشن است كه كيفيت ...

آسيب شناسی دين و دين داری از منظر امام حسين(عليه السلام)

پرداختن به آسيب شناسی دين و دين داری پرداختن به وجوه و جنبه های گوناگون و مراتب و درجات ظهور ...

ويژگی های تجربه دينی از دو منظر غربی و اسلامی

در مقاله «مفهوم و خاستگاه تجربه دينی» ضمن بررسی ديدگاه الستون، مفهوم «تجربه دينی»، خاستگاه و سير تحول آن را ...

سلامت روان در پرتو التزام عملی به آموزه های دينی

(وَ نُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ مَا هُوَ شِفَاءٌ وَ رَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِينَ وَ لاَ يَزِيدُ الظَّالِمِينَ إَلاَّ خَسَاراً) (اسراء: 82) (الَّذِينَ آمَنُواْ وَ ...

اخلاق و عرفان اسلامی

در جلسه گذشته به بخش هايی از حديث قدسی خداوند خطاب به حضرت موسی(عليه السلام) اشاره شد. در اين جلسه، ...

رجعت امكان و ضرورت آن از ديدگاه عقل و نقل

اعتقاد به «رجعت» يكی از مسلّمات مذهب شيعه و مميّزات آن از ديگر فرق اسلامی است كه از زمان پيامبر ...

اخلاق و عرفان اسلامی

در جلسات گذشته اين سلسله از دروس اخلاقی ـ عرفانی، فقراتی از حديث قدسی خطاب به حضرت موسی(عليه السلام) تقديم ...

منشأ مشروعيت در جمهوری اسلامی ايران

مبحث مشروعيت از اساسی ترين مباحث نظری در نظام های سياسی است كه توسط افلاطون و ارسطو و پس از ...

ماهيت ضد تروريستی جهاد

صرف نظر از اهداف آمريكا در طرح مسئله تروريسم و سياست های كينه توزانه و نقشه های هدفداری كه اين ...

ترور از ديدگاه اسلام

با فروپاشی ناگهانی اتحاد جماهير شوروی در سال 1991م، كه تا آن تاريخ رقيب بلامنازع ايالات متحده آمريكا به شمار ...

اسلام و نظام های طاغوتی

«حكومت» نيروی فعّالی است كه در زندگی ما نفوذی بس عميق دارد؛ نيرويی كه پيوسته در تحوّل بوده و در ...

اهداف جهاد در اسلام1

با نگاه ظاهری به جهاد، آنچه در بدو امر به چشم می آيد خشونت، جرح و كشتار است. ولی با ...

اخلاق و عرفان اسلامی

در شماره پيشين اين سلسله دروس اخلاقی، حضرت استاد در تبيين حديث قدسی، راجع به معاشرت های اجتماعی و دقت ...

بررسی جامعه شناختی الگوهای وساطت در ازدواج

يكی از بنيادی ترين نهادهای اجتماعی نهاد خانواده است. خانواده هسته اصلی حيات اجتماعی است. انسان ها غالباً در درون ...

اشتغال زوجين و آثار و پيامدهاى آن بر فرزندان

بدون ترديد خانواده بهترين مأمن و شايسته ترين كانون برای تربيت فرزندان است و والدين اولين مربيان اين مدرسه بزرگ ...

نظم اجتماعی در اسلام

مقوله نظم و امنيت اجتماعی از مباحثی است كه در طبقه بندی موضوعات جامعه شناختی، نقطه مقابل جامعه شناسی تغييرات ...

تحليلی اجتماعی از «اهتمام به امور مسلمانان» با نگاه به آيات و روايات

آيات و روايات متعددی به دستگيری توانگران معنوی و مادی از ناتوانان سفارش می كند. اين مسئله نه تنها در ...

اخلاق و عرفان اسلامی

در ادامه تبيين و توضيح حديث قدسی، در جلسه قبل، حضرت استاد نكاتی در باب غفلت از خدا(به عنوان ريشه ...

سيری در فاخرترين متن اخلاقی، روايی «سِرُّالإسراء فی شرح حديث المعراج»1

مرحوم آية اللّه حاج شيخ علی آقای پهلوانی تهرانی(سعادت پرور) عالم عامل و عارف پارسا و پرهيزگاری بود كه عمر ...

نيم نگاهی به آسيب شناسى خانواده

نهادهای اجتماعی هر يك برای برآوردن نيازی از نيازهای اساسی بشر پديد آمده اند. نهاد خانواده نيز در پی سامان ...

مبانی روان شناختی ارتباط مؤثر والدين با فرزندان در محيط خانواده

خانواده، يك سازمان اجتماعی كوچك است كه روابط اعضای آن، بخصوص روابط والدين با فرزندان، مهم ترين عنصر شكل دهنده ...

ايمان و تأثير آن بر مبادى رفتار

در نوشته حاضر در صدد بيان رابطه ايمان با مبادى رفتار هستيم. بدين روى، پس از تعريف «ايمان» و ويژگى ...

ازدواج در اسلام: با نگاهی به كاركردهای تربيتی و روان شناختی

بشر از نخستين روزهای حضور خود بر عرصه خاك و شكوفايی جوانه های تأمّل و تدبير بر شاخسار حيات، به ...

اخلاق و عرفان اسلامی

در بخش های پيشين اين دروس و در تبيين حديث قدسی خداوند به حضرت موسی(عليه السلام)، جناب استاد درباره تأثير ...

«مسئوليت» گرانيگاى «مشروعيت و مقبوليت»

«مشروعيت» و «مقبوليت» دو مقوله‌اى است كه در عرف دينى ـ سياسى ما جايگاه مهمى را اشغال كرده، گو اينكه ...

تروريسم از ديدگاه اسلام و غرب

«تروريسم» يكى از مهم‌ترين مباحثى است كه اكنون در ميان سياست‌مداران و انديشمندان سياسى از آن زياد سخن به ميان ...

تأليف قلوب در اسلام1

شيوه دعوت به اسلام، مسالمت‌آميز است. يكى از مباحثى كه اين شيوه را تأييد مى‌كند، در كتاب‌هاى فقهى با عنوان ...

اخلاق و عرفان اسلامى

همان‌گونه كه ره‌پويان طريق معرفت مستحضرند، در شماره پيشين، در بخش قبلى از اين سلسله دروس، حضرت استاد نكاتى را ...

اهداف مجازات در در دو رويكرد حقوق جزا و آموزه های دينی

كاوش از چرايی كيفر در دو حوزه بررسي زيرساخت ها و نيز دستاوردها و پيامدها انجام می گيرد كه از ...

قاعده تحذير در رويكرد فقهی و حقوقی

نقش و تأثير قواعد فقه و گستره آن در نظام حقوقی ايران و اهميت و كارآمدی آن را نمی توان ...

مسئوليت مدنى دولت بر مبنای قاعده اتلاف

مسئوليت مدنی مفهومی است كه با ورود ضرر و حصول زيان معنا پيدا مي كند و بر اساس آن، زيان ...

حقوق اهل بيت(عليهم السلام)

شناخت حقوق اهل بيت(عليهم السلام) از مباحث راهبردى و سرنوشت ساز در عرصه اعتقادى و رفتارى انسان هاست. شناخت واقعى ...

نظام حقوقى اسلام (مبانی، منابع، ساختار و امتيازات)

هر جامعه ای نيازمند قانون است و به دلايل گوناگون، قواعد حقوقی كشورها، كمابيش، متفاوت و متمايز از يكديگر است. ...

اخلاق و عرفان اسلامی

در بخش پيشين از تبيين حديث قدسی خطاب به حضرت موسی(عليه السلام)، درباره ترس مذموم يا ممدوح، چيستی ترس از ...

اخلاق و عرفان اسلامى

طى 11 شماره پيشين، سلسله مباحث جناب استاد در تبيين حديث قدسى خطاب به حضرت موسى(عليه السلام) به محضر ارباب ...

ويژگی های جريان نفاق در عصر نبوی(صلی الله عليه وآله)

از جريانات بسيار مهم صدر اسلام جريان نفاق بود كه كارشكنی ها، توطئه ها و دسيسه هايش در عرصه های ...

دعوت به حق گفتمان غالب در سيره نظامی رسول خدا(صلی الله عليه وآله)

در سيره معصومان(عليهم السلام)، برای دعوت دشمن به هدايت الهی، ابتدا سعی بر اين بوده است كه زمينه گفتوگو فراهم ...

كنكاشی درباره علل تعدّد همسران پيامبر(صلی الله عليه وآله)

برخی از مخالفان اسلام، كه مفهوم زندگی را جز ارضای تمايلات جنسی و اشباع غرايز و اميال حيوانی چيز ديگری ...

پيامبر(صلی الله عليه و آله) اسوه پايداری در راه دين

در ميان منصب های اجتماعی، هيچ يك به اندازه مقام هدايت و رهبری افراد ارزشمندتر و در عين حال سنگين ...

رسول مهربانی در سيره و گفتار

سيره از نظر لغت به معنای سنّت، روش، مذهب، هيأت، حالت، و طريقه می باشد و در اين اصطلاح عبارت ...

نظام تربيتی پيامبر اعظم(صلی الله عليه وآله) (شاخص های نظری و عملی)

در سال حاضر (1385)، كه از سوی مقام معظّم رهبری (دام ظلّه العالي) به نام پيامبر اعظم(صلي الله عليه وآله) ...

اهل بيت پيامبر(عليهم السلام) در قرآن و سنت

يكی از مسائلی كه موجب خدشه دار شدن تشيّع و در نتيجه، ردّ زعامت و امامت اهل بيت(عليهم السلام)می شود، ...

معجزات و كرامات پيامبر اعظم(صلي الله عليه وآله)

كارهای خارق العاده بسياری به دست پيامبر اعظم(صلي الله عليه وآله) يا برای تأييد آن حضرت رخ داده كه برخي ...

اخلاق و عرفان اسلامی

در ادامه درس قبلی، جناب استاد، در اين جلسه، نكاتی تكميلی درباره انفاق و شروط قبولی آن مطرح كرده اند. ...

اخلاق و عرفان اسلامى

در شماره پيشين از اين سلسله دروس، نكاتى در باب فلاح، زكات (به عنوان شرط فلاح)، اخلاص (به عنوان شرط ...

پيامبر اعظم(صلى الله عليه وآله) در ميان لايه هاى پنهان برخى آثار غربى

هميلتن گيب (Hamilton Gibb) در كتاب اسلام: بررسى تاريخى آورده: «تقريباً تعداد نظرياتى كه درباره [حضرت] محمّد(صلى الله عليه وآله) ...

سلمان فارسى صحابى پيامبر اعظم(صلى الله عليه و آله) در يك نگاه

سلمان فارسى معجزه مكتب تربيتى رسول اعظم(صلى الله عليه وآله) است. سلمان با راهنمايى پيامبر خدا(صلى الله عليه وآله) و ...

نيم نگاهى به مفهوم عدالت و عدالت نبوى

استعمارفرانو با كمك شعارهايى همچون جهانى سازى، حقوق بشر و غيره به مرزهاى ايدئولوژيك حمله كرده و در قالب قطع ...

پيامبر اعظم(صلى الله عليه وآله) و نظام قشربندى اجتماعى

هرچند تجربه تاريخى صدر اسلام ابعاد و سويه هاى مختلفى دارد كه هر كدام مى تواند موضوع تحليل متفاوتى قرار ...

هنر بيان نبوى

هنر بيان زيبا و كلام شيوا آن است كه در دل انسان نفوذ كند و روح را از تاريكى و ...

مداراى پيامبر اعظم(صلى الله عليه وآله) و نابردبارى يهوديان

يهوديان را از آن رو يهودى مى خوانند كه منتسب به «يهودا» فرزند حضرت يعقوب(عليه السلام)هستند؛ و يا آنكه «يهود» ...

حكومت لازمه شأن نبوى پيامبر اعظم(صلى الله عليه وآله)

بى ترديد، رسالت حقيقى انبياى عظام(عليهم السلام) بر اين اصل استوار بوده است كه «عبوديت» در برابر حق تعالى را، ...

پيامبر اعظم(صلى الله عليه وآله) مظهر و مجلاى اسم اعظم حق تعالى

از منظر عرفان، عالم هستى ناشى از تجلّيات و جلوه هاى خاص اسما و صفت هاى گوناگون خداوند است. اسم ...

پيامبر اعظم(صلى الله عليه و آله) بنيانگذار تمدّن اسلامى

تمدّن اسلامى از زوايا و ابعاد گوناگون مورد توجه انديشمندان واقع شده و كتاب ها و مقالات متعدّد و متنوّعى ...

سيره رفتارى و اخلاقى پيامبر اعظم(صلى الله عليه وآله)

موفقيت در زندگى بستگى به ميزان بهره گيرى از الگوى مناسب دارد. تلاش بدون سرمشق درست، پيامد درستى ندارد. از ...

الگوى تربيتى پيامبر اعظم(صلى الله عليه وآله)

بشر در رفتار فردى و اجتماعى خود، هميشه از الگوهايى پيروى مى كند. اين الگوها گاه به دليل برخوردارى از ...

اخلاق و عرفان اسلامى

در اين سلسله از دروس، حضرت استاد به صفات مفلحان مى پردازند. در شماره پيشين، به نكاتى درباره پاك دامنى ...

معاد در جاهليت

اعتقاد به معاد و زندگى پس از مرگ، از موضوعاتى است كه همواره بين پيروان اديان و مذاهب، مورد بحث ...

اخلاق و عرفان اسلامی

در جلسه قبل، فرمايش های حضرت استاد درباره «هواپرستي؛ علت اصلي انكار خدا و معاد»، «ايمان؛ اولين عهد انسان با ...

قلمرو هستی شناسانه مسئوليت عامل اخلاقی

گذشته از شرايط مسئوليت اخلاقي و پرسش هنجاري معطوف به نسبت اين سنخ از مسئوليت با تعين و ضرورت سابق ...

تعليل ريشه‌های اخلاقی قانون‌گريزی در مديران و كاركنان از ديدگاه اسلام

قانون مايه قوام و ثبات جامعه و سازمان‌های متبوع آن است و بدون رعايت آن، سازمان‌ها و تشکيلات با آسيب‌ها ...

اخلاق فضيلت سازمانی: كاربرد اخلاق فضيلت در مديريت

در دهه‌های اخير، شاهد رجوع مجدد نظريه‌پردازان اخلاقي به «اخلاق فضيلت» هستيم. اخلاق فضيلت با آراء اخلاقي ارسطو پيوند نزديکي ...

هنجارشناسی اخلاق جنسی در زندگی زناشويی از ديدگاه اسلام

اين پژوهش به منظور دستيابي به هنجارهاي جنسي در زندگي زناشويي تدوين شده است. به همين منظور، قرآن کريم و ...

عوامل تقويت اراده و افزايش قدرت عمل

قدرت عمل ـ که از آن به «اراده انساني» نيز تعبير مي‌شود ـ حقيقتي اکتسابي، مدّرج و افزايش‌پذير است و ...

جايگاه و مؤلفه‌های عزت نفس در قرآن و روايات

«عزت نفس» احساس ارزشمندی و توانمندی است. تبيين جايگاه و مؤلفه‌هاي عزت نفس در قرآن و روايات، اهميت آن در ...

شيعيان واقعی؛ پای بند به دين، دورانديش و نرم‌خو

توصيف و بيان ويژگي‌هاي پرهيزگاران و شيعيان واقعي در روايت نوف بکالي و در خطبة متقيان در نهج‌البلاغه با ذکر ...

معنا و كاربست ‏های ولايت ‏امر در فقه

«ولايت امر» به عنوان يکی از واژگان مهم و پرکاربرد در فقه و منابع آن، دارای کاربردهای گوناگونی است. در ...

بررسی شاخص‌های فرهنگ جهادی در انديشه مقام معظم رهبری

فرهنگ جهادی يک فرهنگ پيشرو و غيرايستا در جامعه اسلامي است و در صورت تحقق، مي‎تواند موانع مقابل انقلاب، نظام ...

جستاری در ايمان و يقين

در جلسه قبل، نخستين نشانه‌های شيعيان واقعی را بررسي كرديم، که عبارت‌اند از: توانمندی و نيرومندی در دين، و دورانديشی ...

صلح و جنگ در سيره پيامبر اعظم(ص)

تبيين نادرست صلح ها و جنگ هايى كه در تاريخ زندگانى پيامبر اعظم صلى الله عليه و آله رخ داده، ...

سنّ ازدواج؛ عوامل افزايش و راهبردهاى كاهش آن

بالا رفتن سن ازدواج يكى از معضلات مهم جوامع بشرى است؛ زيرا با افزايش سن ازدواج، جوانان از شيوه بهنجار ...

حب و بغض در تحليلى روان شناختى با نگاهى به آيات و روايات

امروز ترديد در فعاليت هاى برنامه ريزى شده دشمن براى هجوم به فرهنگ دينى و ارزش هاى اسلامى و انقلابى ...

وعظ در فرهنگ اسلامى مفهوم شناسى و بررسى ساحت هاى روان شناختى

موعظه، مسئله اى رايج در جوامع مذهبى است كه در آموزه هاى دينى به آن توجه خاص شده است. اين ...

ثبات و تغيير شخصيت

به راستى شخصيت انسان چگونه شكل مى گيرد؟ پس از شكل گيرى، آيا امكان تغيير و تحوّل در آن وجود ...

الگوها و نظريه هاى عمده بهداشت روانى

يكى از مسائل مهم جهان امروز مسئله بهداشت و سلامت انسان است. بدون شك، سلامت جسمانى و روانى افراد جامعه ...

مهم ترين آسيب جنسى دوران نوجوانى و راه كارهاى پيش گيرى و درمان

تربيت جنسى نوجوان بخش مهمى از وظايف مربّيان و روان شناسان محسوب مى شود؛ چه اينكه از يك سو، نوجوانى ...

توسّل به اولياى خدا

يكى از انواع دعاهايى كه در ميان مسلمانان، به ويژه شيعيان، مرسوم مى باشد، توسل و استعانت از پيامبر و ...

تكاليف شرعى؛ توهين يا تكريم؟

برخى مكاتب بشرى همچون اديان آسمانى مكلف بودن انسان را مى پذيرند. اما دوران معاصر، دوران رشد مكاتب جديدى است ...

حضرت زينب(عليها السلام)؛ شخصيت و نقش ايشان در نهضت كربلا

حضرت زينب(عليها السلام) داراي اوصاف جدّه اش حضرت خديجه(عليها السلام) بود. اين بانوي با عظمت افزون بر ويژگي هايي مانند ...

سوختگان عشق بررسي تحليلی ـ تطبيقی روايت های اصحاب اخدود

داستان اصحاب «اخدود» حكايت شورانگيز مؤمنان صادقي است كه در حماسه اي به ياد ماندني، سر در راه ايمان خود ...

كعبه و بررسی تاريخ بنای آن در قرآن

برخي آيات قرآن (127 بقره، 96 آلعمران، 37 ابراهيم، 26 حج) هر كدام به گونه اي اشاره به تاريخ كعبه ...

خواب و استراحت در سيره نبوی(صلی الله عليه وآله)

خواب و استراحت از بخش هاي اجتناب ناپذير حيات هر موجود زنده است. بدين لحاظ، براي ما انسان ها شناخت ...

اصول برجسته در سيره اجتماعی پيامبر اعظم(صلی الله عليه و آله)

در اين مقاله اصول برجسته اي كه پيامبر اكرم(صلي الله عليه وآله) در تعامل با مردم، اعم از مسلمان و ...

قاعده نفی سلطه

يكي از اصول حاكم بر سياست خارجي اسلام، كه بر تمام روابط خارجي و بين المللي اسلام در زمينه هاي ...

دين و دولت در منظر نظريات مطرح

سكولاريسم ديدگاهي است كه مخالف حضور دين در عرصه هاي سياسي ـ اجتماعي است. برداشت هاي متفاوتي از اين ديدگاه ...

عوامل دين گريزی و گرايش جوانان به فرهنگ غرب

دين گريزي و گرايش جوانان به فرهنگ غرب همواره دغدغه هايي را براي رهبران ديني، دين داران و خانواده هاي ...

ارتباط فقر با انحراف

فقر زمينه و بستر مناسبي براي پيدايش بسياري از انحرافات است. بر اساس آموزه هاي دين مبين اسلام، فقر نه ...

نجواى نيازمندان به معبود (2)

اين مقاله شرحى است بر نجواى نيازمندان به معبود؛ دعاى مفتقرين امام سجاد عليه ‏السلام، كه توسط استاد صورت گرفته ...

نجواى نيازمندان به معبود (1): شرح مناجات مفتقرين

اين مقاله شرحى بر مناجات مفتقرين امام سجاد عليه ‏السلام است. كمال مطلوب انسان از طريق عبوديت و بندگى ‏اش ...

جستارى در چيستى و گستره معرفت خدا (1)

اين درس شرحى بر مناجات عارفان امام سجاد عليه السلام است. علم حصولى، شناختى است كه به واسطه مفاهيم حسى ...

جستارى در چيستى و گستره معرفت خدا (2)

اينكه به راستى انسان مى تواند به طور شايسته حمد و ثناى خداى متعال را به جا آورد، عالمان شيعه ...

مناجات عارفان: جستارى در چيستى و گستره معرفت خدا (3)

شناخت به دو شكل حصولى و حضورى صورت مى گيرد. اولياى خدا، خداى متعال را نه از طريق مفاهيم ذهنى ...

مناجات عارفان: جستارى در چيستى و گستره معرفت خدا (4)

اين مقاله به بررسى امكان معرفت خدا مى پردازد. در آموزه هاى دينى، سفارش هايى درباره لزوم شناخت خدا از ...

جلوه هاى معرفت و عشق به خدا

نوشتار حاضر شرحى بر دعاى امام سجاد عليه السلام است كه به موضوع آثار و لوازم محبت به خدا مى ...

جايگاه و عظمت ذكر خدا

ذكر و ياد خداى متعال، شامل ذكر لفظى و ذكر قلبى است و هر دو موجب شناخت و معرفت بيشتر ...

خاستگاه ذكر خدا و عوامل تقويت‏ كننده آن

«ذكر» به‏ معناى توجه مجدد به چيزى است كه انسان به آن علم و معرفت دارد، اما اكنون از آن ...

جلوه ‏ها و آثار ذكر خدا

اين متن شرحى است بر دعاى امام سجاد عليه‏ السلام پيرامون آثار ذكر خدا. قلب و روح انسان مركز عواطف ...

جستارى در حقيقت لذت و نيازمندى‏ هاى انسان

اين مقاله شرحى است بر مناجات ذاكرين امام سجاد عليه‏ السلام، پيرامون حقيقت لذت و نيازمندى‏ هاى انسان. بى ‏شك ...

جايگاه اعتصام به خدا در كلام امام سجاد عليه السلام (1)

اين مقاله شرحى است بر مناجات معتصمين امام سجاد عليه السلام. از آنجا كه انسان بيشتر نيازهاى خود را مستقيما ...

جايگاه اعتصام به خدا در كلام امام سجاد عليه السلام (2)

آن گاه كه انسان با بلا و خطر مواجه مى شود، سراغ خداى متعال مى رود و از او يارى ...

زهد و وارستگى دوستان خدا و بى ‏اعتنايى آنان به دنيا (1)

اين مقاله به شرح مناجات زاهدان امام سجاد عليه السلام، پيرامون زهد و بى رغبتى به دنيا مى پردازد. در ...

زهد و وارستگى دوستان خدا و بى اعتنايى آنان به دنيا (2)

امام سجاد عليه السلام در اين فراز از دعاى خود، از دنيا شكوه مى كند كه ما را گرفتار حيله ...

زهد و وارستگى دوستان خدا و بى اعتنايى آنان به دنيا (3)

اين مقاله، شرحى است بر مناجات زاهدين امام سجاد عليه السلام. ما بايد روح توحيد در گستره اعمال، رفتار و ...

نقش ايمان و كفر در سعادت و شقاوت انسان

سعادت حقيقى انسان در گرو ايمان و عمل صالح است. اگر انسان ايمان داشته باشد، اعمالش پذيرفته مى شود، در ...

صفات و اوصاف شيعيان واقعى

متن حاضر شرحى است بر صفات و ويژگى هاى شيعيان واقعى از نگاه حضرات معصومين عليهم السلام. به راستى چه ...

شرايط عنايت خداوند به شيعيان و حفظ آنان از خطرها

اين مقاله شرحى است بر كلام معصوم عليه السلام در باب صفات شيعيان توسط استاد علّامه مصباح. عنوان «شيعه» از ...

ضرورت رسيدگى شيعيان به يكديگر

اين مقاله به شرح و تفسير اوصاف و ويژگى هاى شيعيان واقعى در كلام معصومان عليهم السلام مى پردازد. ازجمله ...

رهايى از تباهى و فساد و مظاهر فرهنگ غرب

محيط پيرامونى، به ويژه فضاى فرهنگى و زيست گاه انسان، نقش برجسته اى در اصلاح و يا انحراف افراد جامعه ...

ويژگى ‏هاى برجسته شيعيان واقعى؛ توصيفى ديگر

اين مقاله در مقام بيان ويژگى هاى شيعيان واقعى از زبان اميرمؤمنان على عليه السلام است. برخى از ويژگى هاى ...

امام رضا عليه السلام و مدعيان تشيع

اين مقاله شرحى است بر كلام امام رضا عليه السلام در باب صفات شيعيان. امام رضا عليه السلام ويژگى بارز ...

سيماى پرهيزگاران در خطبه متقين اميرمؤمنان عليه السلام؛معرفت ناب و تكليف مدارى (1)

اين مقاله شرحى است بر كلام اميرمؤمنان على عليه السلام در باب صفات متقين و پرهيزگاران. فلسفه خلقت بشر، عبادت ...

سيماى پرهيزگاران در خطبه متقين اميرمؤمنان عليه السلام؛ معرفت ناب و تكليف مدارى (2)

اين متن شرحى است بر كلام اميرمؤمنان على عليه السلام در باب صفات شيعيان واقعى. حضرت طليعه معرفى ويژگى شيعيان ...

شيعيان واقعى؛ برخوردار از ملكات و فضايل ناب انسانى

اين مقاله، به شرح و تفسير صفات مؤمنان و شيعيان در باب فضايل و ملكات اخلاقى مى ‏پردازد. فضايل بيشتر ...

منش فروتنانه شيعيان واقعى

اين مقاله به شرح كلام اميرمؤمنان على عليه السلام پيرامون ويژگى هاى ارزشمند شيعيان واقعى و پرهيزكاران مى پردازد. تواضع ...

شكوه عبادت و بندگى نزد شيعيان واقعى

اين مقاله شرحى است بر كلام اميرمؤمنان على عليه‏ السلام در خصوص عبادت و بندگى شيعيان در روايت نوف بكالى. ...

بازشناسى رابطه دين و اخلاق

اين بحث به تبيين ارتباط دين و اخلاق مى پردازد. اخلاق، بخشى از دين است و از اين منظر، ...

جايگاه راست گويى و درست كردارى در معارف اسلام

اين مقاله به ويژگى شيعيان و نقش راست گويى و درست كردارى در معارف ناب اسلامى مى پردازد. اميرمؤمنان على ...

ميانه روى در شيعيان واقعى

اين مقاله شرحى است بر ويژگى شيعيان واقعى در باب ميانه روى. ازجمله ويژگى شيعيان، ميانه روى است كه خود ...

رضاى شيعيان واقعى به قضاى الهى

يكى از ويژگى هايى كه اميرمؤمنان عليه السلام براى شيعيان واقعى برمى شمارند، اين است كه حال آنان هنگام ...

شيعيان واقعى و شوق ديدار معبود (2)

اين متن شرحى است بر كلام اميرمؤمنان على عليه السلام در باب اوصاف شيعيان واقعى. شوق ديدار معبود، ازجمله اوصاف ...

عظمت خداوند و خُردى آفريدگان در چشم شيعيان واقعى

اين مقال شرحى است بر كلام معصوم عليه السلام در باب عظمت خداوند و خردى آفريدگان در چشمان شيعيان واقعى. ...

شيعيان واقعى و مشاهده فراسوى دنيا

اين مقاله به ويژگى شيعيان در مشاهده فراسوى جهان مى پردازد. به اجمال مى توان فهميد كه ممكن است انسان ...

شيعيان واقعى و اندوه حرمان از ديدار معشوق

آيا در اسلام حزن و اندوه مطلوب است، يا شاد و سرور بودن؟ با اينكه حكم آنها به اقتضاى شرايط ...

زهد و سلوك شيعيان واقعى

اين مقال شرحى بر كلام اميرمؤمنان على عليه‏ السلام پيرامون سلوك شيعيان واقعى توسط استاد علامه مصباح است. يكى از ...

عبادت و آخرت‏ طلبى شيعيان واقعى

اين مقاله شرحى است بر اوصاف شيعيان واقعى در كلام اميرمؤمنان على عليه السلام. بيان ويژگى هاى شيعيان موجب تشويق، ...

برنامه شبانه شيعيان واقعى

اميرمؤمنان على عليه السلام در ادامه خطبه خود، كه به معرفى ويژگى هاى پرهيزگاران و شيعيان واقعى اختصاص يافته، برنامه ...

برنامه روزانه شيعيان واقعى(1)

امام سجاد عليه السلام برنامه «شبانه» شيعيان واقعى را عبادت، توبه، انابه، قرائت قرآن و ستايش خداوند و برنامه «روزانه» ...

برنامه روزانه شيعيان واقعى (2)

اين مقال شرحى است بر اوصاف و ويژگى هاى رفتارى روزانه شيعيان از منظر اميرمؤمنان على عليه السلام. شيعيان بر ...

تأملي قرآني ـ روايي در ويژگي‌ها و روش‌هاي نفوذ دشمن در دستگاه محاسباتي مردم و مسئولان نظام اسلامي

ايجاد اختلال در دستگاه ادراکي انسان اصلي‌ترين کار ابليس و شياطين جني است. شياطين انسي و دستگاه‌هاي حاکم شيطاني ...

بايسته‌ها و نبايسته‌های عيب‌جویی و ستايش ديگران

اين مقاله به شرح كلام اميرمؤمنان علي عليه السلام در خصوص صفات شيعيان مي‌پردازد. ازجملة اين صفات، ستايش ديگران است. ...

از خودبيگانگى و بحران هويت

اين مقاله ابتدا تعريفى كامل از هويت فردى و اجتماعى و نيز از خودبيگانگى ارائه مى دهد و در ادامه ...

نيازهاى تبليغى نسل جوان در عصر ارتباطات با الگوپذيرى از سيره نبى مكرّم(صلى الله عليه وآله)

يكى از كارآمدترين و برترين زمينه هاى الگوپذيرى از حيات جاويدان و زندگى سراسر عزّت رسول گرامى(صلى الله عليه وآله) ...

تربيت فرزند در انديشه خواجه نصيرالدين طوسى

تربيت فرزند از مهم ترين دغدغه هاى فكرى شخصيت هاى بزرگ دينى و اخلاقى بوده و هر كدام علاوه بر ...

آزادى و تربيت دينى (با تأكيد بر تربيت دينى كودكان و نوجوانان)

در اين مقال درصدد بيان و تحليل رابطه آزادى و تعليم و تربيت دينى هستيم. در بخش اول، مفاهيم آزادى، ...

اهميت مشاوره و ويژگى هاى مشاور از منظر دينى

اسلام به عنوان مكتبى جامع و همه جانبه نگر براى سلامتى روح و روان و سلامتى دينى انسان اهميتى فوق ...

بررسى شرايط و محدوديت‌هاى حق كار زنان از منظر فقه و حقوق

«حق كار زنان» پس از انقلاب صنعتى و پيدايش كارخانه‌هاى نوين صنعتى، در صدر مباحث سياسى و اجتماعى قرار گرفت ...

جنگ، غيرنظاميان و حقوق بشردوستانه در اسلام

حقوق بشردوستانه يكى از مباحث مهم حقوق بين‌الملل و مورد تأكيد اديان آسمانى بخصوص دين اسلام است. تبيين ابعاد گوناگون ...

اشتغال؛ آثار تربيتی و روان‏شناختی

اشتغال و داشتن حرفه و شغل مناسب از جمله مسائلي است كه براي انسان‏ ها اهميت زيادي دارد. شغل و ...

سيماي دنيا در نهج‌البلاغه

در نهج‌البلاغه، دنيا زياد مورد نكوهش قرار گرفته، به گونه‌اي كه ممكن است چنين برداشت شود كه دنيا مايه درد ...

احمد پيامبر موعود

بر اساس گزارش قرآن كريم، حضرت عيسي عليه‌السلام به آمدن پيامبري پس از خود به نام «احمد» بشارت داده است. ...

پلوراليسم نجات در انديشه اسلامی

واژه «پلورال» (plural) به معناي كثرت و تعدّد، و واژه «پلوراليسم» (pluralism) به معناي كثرت‌گرايي يا گرايش به كثرت به ...

امكان و جواز فهم قرآن

از مباحث مهم و كليدي در باب شناخت قرآن كريم، بحث از امكان فهم و تفسير غير معصومان از اين ...

قرآن مصون از تحريف بررسي ديدگاه علّامه طباطبائي

هدف از اين نوشتار تحليل و بررسي ديدگاه و ادلّه علّامه طباطبائي در باب مصونيت قرآن از تحريف است. به ...

ارتباط گفتاري زن و مرد نامحرم از ديدگاه كتاب و سنّت

يكي از لوازم حضور زنان در اجتماع، ارتباط گفتاري آنان با مردان نامحرم است كه ممكن است به يكي از ...

توسعه در غرب و اسلام نتايج و پيامدها

اين مقاله درصدد است تا از طريق نتايج و پيامدهاي توسعه، مقايسه‌اي بين توسعه در اسلام و غرب انجام دهد. ...

نظريه «انتصاب» بررسي اشكال ثبوتي و پاسخ به آن

واژه «مشروعيت» در جامعه‌شناسي سياسي به معناي «مقبوليت مردمي» است، ولي در فلسفه و كلام سياسي، مراد از آن حقانيت ...

مباني «گزينش» و «نظارت بر انتخابات»

در تشكيل هر حكومتي، اركاني همچون سرزمين و نيروهاي انساني نقش اساسي دارند. از ميان اركان تشكيل‌دهنده حكومت، ركن اصلي ...

تروريسم بين‌المللي از ديدگاه اسلام

تروريسم از پديده‌هاي نوظهور و در عين حال، از معضلات روز جامعه جهاني و از مباحث مهم حقوق بين‌الملل و ...

نگاهي به بزه ‏کاري نوجوانان و جوانان

افزايش روند بزه ‏كاري در ابعاد گوناگون در ميان نوجوانان و جوانان، توجه كارشناسان رشته ‏هاي علوم انساني را به ...

عناصر تمدن‌ساز دين اسلام

تمدن به عنوان يك پديده اجتماعي، محصول تفكرات نهفته در وراي آن است. براي ساختن تمدن، وجود انديشه تمدن‌ساز ضروري ...

انتخاب عقلاني در آموزه‏ هاي اسلامي

در اين نوشتار، با رويكرد جامعه‏ شناختي، بر اساس آموزه‏ هاي اسلامي، جايگاه و مؤلّفه ‏هاي انتخاب عقلاني مورد بررسي ...

مشاركت سياسي در نظام مبتني بر ولايت مطلقه فقيه

مشاركت سياسي براي هر نظام سياسي داراي آثار و پيامدهايي است: ثبات و كارآمدي هر نظام سياسي، همواره نيازمند تأييد ...

تحليلي ارتباطي از جايگاه كعبه معظّمه

«كعبه» مقدّس‏ترين معبد الهي است كه عمري به درازي حيات اين جهان دارد و همچون نگيني بر تارك هستي، درخشش ...

شيخ صدوق و ركن الدوله بررسي تعامل دانشمند بزرگ شيعه با حاكم بويهي

عصر آلبويه را مي توان عصر شكوفايي مذهب تشيّع اثناعشري پس از ساليان متمادي دانست. در يكي از نخستين دهه ...

مرجئه علل و عوامل پيدايش و گرايش به آن

پس از تشكيل حكومت نبوي در مدينه، تحولات ساختاري عميقي ابتدا در جامعه عربي و سپس در بخش مهمي از ...

كتاب مقدّس و جايگاه آن در مناظرات امام رضا(عليه السلام)

امام معصوم(عليه السلام) حجت خدا و داناترين مردم است. بر اين اساس گستره دانش او افزون بر كتاب و سنّت، ...

فضايل و امتيازات شاعر اهل بيت(عليهم السلام)

سرودن شعر هنر كلامى است كه داراى آثار مثبت و سازنده فراوانى است. ائمّه اطهار (ع) پيش گامان شعر حكيمانه ...

صعصعةبن صوحان خطيب شحشح اميرمؤمنان علي(عليه السلام)

صعصعةبن صوحان از بني عبد قيس و يكي از نزديكترين ياران حضرت علي(عليه السلام) بود. اين قرابت تا آنجا بود ...

حضرت علی(عليه السلام) منادی وحدت

«اتحاد» در تفكر اسلامي، جايگاه خاصي در استمرار رسالت پيامبر و امامان معصوم(عليهم السلام)دارد. از اين رو، پژوهشي همه جانبه ...

احزاب، گروه ها و جريان ها در ميان اصحاب نبوي(صلي الله عليه وآله) و زمينه هاي پيدايش آنها

جامعه آغازين اسلام كه پس از هجرت پيامبر به مدينه شكل گرفت، با وجود تعاليم اسلام و ارشادات نبوي، كه ...

رسول خدا(صلي الله عليه وآله)و استراتژي ايشان در برابر خط نفاق

در اين مقاله درصدد پاسخ به اين پرسش هستيم كه رسول اكرم(صلي الله عليه وآله) در برخورد با منافقان چه ...

فتنه ‏ها و راه‏ های گريز از آنها

مسلمانان براي به سلامت گذشتن از فضايي كه به سبب آميخته شدن حق و باطل، غبارآلود و گم‏راه ‏كننده شده ...

تنبيه و نقش آن در تربيت با نگرش اسلامی

ابزار تنبيه براي تغيير رفتارهاي نامطلوبِ افراد، به ويژه كودكان در زمينه تربيت، پيش از همه به ذهن خطور مي‏ ...

روش تربيتي يادآوری نعمت‏ ها

مشكلات انسان هميشه ناشي از ندانستن نيست، بلكه در موارد بسياري ناشي از غفلت، فراموشي و بي ‏توجهي است. بنابراين، ...

تعليم و تربيت در سيره ائمّه اطهار (عليهم‏ السلام)

در سيره ائمّه اطهار عليهم‏ السلام، به عنوان رهبران ديني ـ سياسي جامعه مسلمانان، چند اصل زيربنايي وجود دارد كه ...

خداگونگي انسان در آفرينش بررسي روايت «انّ اللّه خلق آدم علي صورته»

برخي روايات موجود در متون ديني، حاوي تعابيري‏ اند كه در نگاه اوليه و ظاهري، از تجسيم و تشبيه خداوند ...

جايگاه عقل در قلمرو دين

هدف اين مقال، بررسي و تحليل راه‏كارهاي حياتي دين و نقش آن در سرنوشت فردي و اجتماعي انسان و نيز ...

بررسي حجّيت روايات آحاد در مسائل اعتقادی

يكي از منابع اثبات آموزه‏ هاي ديني، روايات است. روايات متواتر و روايات آحاد محفوف به قرائن قطعي در حوزه‏ ...

ولايت و بعد جمعي آن

در آموزه ‏هاي ديني و از منظر قرآن كريم و روايات اسلامي، ولايت از اساسي‏ ترين آموزه‏ هاي اسلام است. ...

رهبانيت در آيين مسيحيت

رهبانيت به معناي كناره ‏گيري و انزوا از صحنه اجتماع و پرداختن به عبادت‏ ها و رياضت‏ هاي طاقت ‏فرسا، ...

بهائی‏ گری اصول و مبانی اعتقادی

اصول اعتقادي هر دين و آييني نمايانگر اتقان و ميزان پاي‏بندي آن به داده‏ هاي عقلاني است. اين مقاله با ...

اسلام و جهاني شدن تعامل يا تقابل؟

هدف اصلي اين نوشتار بررسي نسبت فرايند جهاني شدن با جهاني شدن اسلام و يافتن پاسخ اين پرسش است كه ...

تأمّلي در امكان استعدادي فطرت

آموزه «فطرت» يكي از مباحث بنيادين در انديشه اسلامي تلقّي مي‏ شود. بر اساس متون ديني اسلامي، همه انسان‏ ها ...

راه‏كارهای حمايت از بزه ‏ديدگان در سياست جنایی اسلام و اسناد بين‏ الملل

راه‏كارهاي حمايت از بزه ‏ديدگان در سياست جنايي اسلام و اسناد بين ‏الملل، از مباحث جديد حقوق جزاست كه روش‏ ...

حقوق ديپلماتيك در اسلام

اسلام دين جهاني و حضرت محمّد صلي ‏الله‏ عليه ‏و ‏آله آخرين سفير الهي است. فلسفه تشريع اسلام و بعثت ...

اخلاق و عرفان اسلامي؛ سخنان حضرت علي عليه ‏السلام در توصيف بندگان و دوستان خدا

اين نوشتار به شرح و تفسير سخنان حضرت علي عليه‏ السلام در توصيف بندگان و دوستان خدا مي‏ پردازد. آن ...

الگويي نوين از مؤلفه ‏هاي خوش‏بيني از منظر نهج ‏البلاغه

هدف پژوهش حاضر بررسي مؤلفه ‏هاي خوش‏بيني در نهج ‏البلاغه است. نويسنده با استفاده از روش تحليل متون ديني، درصدد ...

خانواده از منظر دين و روان‏شناسي

اين مقاله با هدف تبيين جايگاه خانواده در آموزه ‏هاي ديني و روان‏شناختي و بررسي تفاوت‏ هاي زن و مرد ...

اخلاق و عرفان اسلامي

اين نوشتار شرحي است بر كلام حضرت علي عليه ‏السلام در باب ويژگي‏ ها و اوصاف بدترين و پست‏ ترين ...

نقد ديدگاه مخالفان عرض حديث بر قرآن

براي تشخيص احاديث سره از ناسره معيارهايي وجود دارد. از جمله معيارهايي كه در بيان معصومان آمده، عرض حديث بر ...

مقصود از موافقت و مخالفت حديث با قرآن در روايات عرض

در احاديثي از معصومان عليهم ‏السلام، عرضه روايات بر قرآن كريم يكي از راه‏ هاي بازشناسي روايات صحيح از غير ...

اخلاق و عرفان اسلامي در خطبه 102 نهج البلاغه

اين مقاله به شرح و تفسير خطبه 102 نهج ‏البلاغه مي‏ پردازد. در شماره پيشين، استاد به بيان و شرح ...

اخلاق و عرفان اسلامي

اين مقاله در پي بيان اوصاف بدترين بندگان در نگاه اميرمؤمنان در نهج‏ البلاغه است. از نگاه آن حضرت، خشم ...

درآمدى بر مباني تكافل و تأمين اجتماعي در اسلام

امروزه در علوم اجتماعى موضوع تأمين و تكافل اجتماعى كه به طور كلى، با عنوان «خدمات اجتماعى» از آن ياد ...

مناجات بررسى معناشناختى و جايگاه آن در آموزه‌هاى دينى

آنچه از اين پس در اين بخش مى‌خوانيد، شرح و تفسيرى است از جناب استاد مصباح بر مناجات «خمس عشر»، ...

جلوه‌هاى رضوان الهى و مناجات خدا با انسان

اين مقاله كه حاصل درس اخلاق استاد مى‌باشد، به بيان جلوه‌هاى رضوان الهى مى‌پردازد. از جمله اين جلوه‌ها مى‌توان به ...

خلق عظيم پيامبر (ص)

خلق نيكو مهم‌ترين چيزى است كه مصلحان و پيامبران به آن نياز دارند. حسن خلق با فضيلت‌ترين صفات پيامبران و ...

معيارهاى شايسته‌سالارى در اسلام

امروزه مهم‌ترين عنصر سازمان، نيروى انسانى است و چون همه نيروهاى انسانى سازمان، كارآمد نيستند، از اين‌رو، نمى‌توان به هر ...

درآمدى بر جايگاه مبانى و عوامل مؤثر بر نوآورى در تربيت دينى

در كشور ما ضرورت تربيت دينى به عنوان وظيفه مهم و اصلى آموزش و پرورش مورد پذيرش است. بنابراين، بايد ...

روش‌هاى تربيتى در سيره امام سجاد(ع)

انسان، مستعد اتصاف به همه كمالات است. وصول به آنها در گرو تربيت صحيح مى‌باشد و براى رسيدن به هدف ...

توبه جايگاه و فرايند تحقق آن

توبه به معناى بازگشت و ترگ گناه است؛ بنده‌اى كه از خدا به وسيله گناه دور شده اينك قصد بازگشت ...

عدالت و وظايف دولت دينى با تأكيد بر فقه سياسى

يكى از مسائلى كه ذهن هر محقق را مشغول مى‌سازد اين است كه چرا در جهان معاصر، با وجود قانون ...

جايگاه عدالت در نظام سياسى اسلام

عدالت از مفاهيم اساسى نظام سياسى اسلام است؛ معيار تشريع، قانون‌گذارى، ساختار سياسى و نيز پذيرش مسئوليت‌هاى اجتماعى بر طبق ...

بررسى تطبيقى آيات «مودّت» و «تطهير» در روايات شيعه و اهل‌سنّت

پيوند قرآن و عترت مهم‌‌‌‌ترين تدبير پيامبر به منظور نگه‌‌داري ساحت قرآن كريم است كه اگر از همان آغاز مورد ...

فرجام كودكان در آخرت

هر فرد مكلفى در روز رستاخيز از فرجامى نيك يا بد برخوردار است. بر اين اساس، اين پرسش مطرح مى ...

اجرام ‏پرستى در جاهليت

جاهليت، مصدر جهل به معناى انجام فعل غير علمى يا غير عقلانى، مصاديق و نمودهاى مختلفى دارد. يكى از آنها ...

معصومان عليهم ‏السلام، صراط مستقيم الهى در اتحاد و انسجام انسان‏ ها

بنابر ادلّه نقلى و شواهد تاريخى، مى ‏توان عموميت رسالت، جاودانگى و جهانى بودن دين اسلام را به اثبات رساند. ...

بازكاوی موانع توبه

اين بحث كه بازنويسى درس‏ هاى اخلاق استاد مصباح است، به بازكاوى موانع توبه مى‏ پردازد. طرح شبهات و وساوس ...

كارويژه‌هاى حكومت دينى در قبال فرهنگ و باورهاى اجتماعى در آموزه‌هاى علوى

آموزه‌هاى علوى ـ به عنوان شاخصى تمام‌نما از معارف الهى ـ كارويژه‌هايى را براى حكومت دينى در عرصه فرهنگ و ...

جايگاه عدالت و توسعه در كارويژه‌هاى دولت دينى

در حوزه انديشه سياسى، بحث وظايف و كاركردهاى حاكميت از مباحث مهم فلسفه سياسى است. همگان بر اين باورند كه ...

در جستجوى رحمت الهى

در فرهنگ اسلامى، شرم و حيا خصلتى اصيل و ارزشمند محسوب مى‌شود و ريشه در فطرت انسانى دارد. در مقابل، ...

جلوه نبوت، امامت، و ولايت فقيه در رؤساى مدينه فاضله فارابى

مدينه فاضله به عنوان حكومت آرمانى، همواره مورد توجه بشر بوده است. فارابى نيز يك مدل از آن را طراحى ...

آل‌بحرالعلوم و نظام ولايى شيعه

يكى از مهم‌ترين مسائل بنيادين اسلامى كه فقهاى شيعه همواره به آن دقت نظر داشته‌اند و آن را از زواياى ...

انديشه و روش امام على (ع) در اصلاح جامعه

پژوهش حاضر با رويكرد اسنادى به بررسى انديشه و روشى مى‌پردازد كه امام (ع) پس از سال‌ها دورى از قدرت ...

جوانى از نگاه دين و روان‏شناسى

دوره جوانى يكى از مراحل مهم، سرنوشت ‏ساز و حساس زندگى انسان است. اين دوره از زندگى كه پس از ...

كاركرد خانواده از ديدگاه روان‏شناسى با نگرش به منابع اسلامى

امروزه به تبع تغيير و تحولات گسترده در عرصه‏ هاى اجتماعى و تأثيرپذيرى جوامع از فرهنگ‏ هاى بيگانه و نيز ...

عوامل نشاط و شادكامى در همسران از منظر دين و روان‏شناسى

يكى از مسائل مهم و تأثيرگذار در زندگى و پويايى آن، شادى و نشاط است. شادى به معناى خوشى، خرمى، ...

حقوق قراردادهاى بين‏ المللى در اسلام

نقش قراردادهاى بين ‏المللى در تأمين صلح و تضمين حقوق بين ‏الملل، امرى حياتى و تعيين‏ كننده است؛ زيرا مهم‏ترين ...

پيامبرى و پيامبران مدرن اكنكار

شبه ‏آيين «اكنكار» كه به عنوان اهل ‏حق آمريكايى شناخته مى ‏شود، در پى بنيان نهادن نظام جديدى از پيامبرى ...

ارتباط پيامبر (ص) با مسيحيان تعامل يا تقابل؟

در سال‏ هاى اخير بزرگ‏ترين اهانت‏ ها از جانب غربيان به ساحت مقدّس پيامبر اكرم صلى‏ الله‏ عليه ‏و ‏آله، ...

عدل الهى و كاركردهاى اجتماعى و فردى آن

اهتمام نگارنده در اين مقاله بر تبيين مبحث عدل الهى و حوزه ‏هاى مختلف آن بوده و سپس تأثير اين ...

بررسى نظريات مربوط به ضرورت تشكيل حكومت دينى بر اساس سيره پيامبر اكرم صلى ‏الله‏ عليه‏ و‏ آله

در اين مقاله به شيوه تحليلى به بررسى نظريات مربوط به ضرورت تشكيل حكومت دينى بر اساس سيره پيامبر صلى ...

امر به معروف و نهى از منكر و حقوق شهروندى

حقوق شهروندى از جمله حقوقى هستند كه از سوى خداوند منّان براى انسان وضع گرديده ‏اند و چون ابتناى بر ...

غايت حكومت در كتاب و سنت

ديدگاه اسلام درباره غايت و رسالت حكومت، از موضوع هاى مهمى است كه دغدغه بسيارى از متفكران مى ‏باشد. اينكه ...

مفهوم حقوق شهروندى در نهج ‏البلاغه

در پژوهش حاضر درصدديم «مفهوم و حقوق شهروندى» را از ديدگاه امام على عليه ‏السلام در دو بُعد علمى و ...

حقوق جنسى زن و شوهر در اسلام

زوجين نسبت به يكديگر حقوقى دارند كه رعايت آنها براى داشتن روابط بهتر و زندگى مستحكم ضرورى است. دست ه‏اى ...

نقش حقوق در كارآمدى خانواده از ديدگاه اسلام

پژوهش حاضر با هدف شناسايى حقوق اعضاى خانواده بر اساس منابع دين اسلام و نقش و تأثير آنها در كارآمدى ...

ويژگي هاى فقه اهل‏بيت عليهم ‏السلام و نقش آن در حمايت از حقوق شهروندى

اين نوشتار به بررسى، شناسايى و حمايت از حقوق شهروندى در برخى ويژگى ‏هاى فقه اهل‏بيت عليهم ‏السلام مى ‏پردازد. ...

جستارى در زندگانى هاشم مرقال سردار پر افتخار اسلام

اين مقاله جستارى است در مورد چگونگى زندگى هاشم ‏بن عتبه ‏بن ابى ‏وقاص ملقب به «هاشم مرقال» كه از ...

آرمان ‏شناسى قيام‏ هاى شيعى

جنبش‏ ها و قيام‏ هاى شيعى، در تاريخ تشيّع برجستگى خاصى دارند و در هر بره ه‏اى از زمان، به ...

مدارا با مخالفان در سنت و سيره پيشوايان معصوم عليهم‏ السلام

مدارا يكى از اصول اخلاقى اسلام است كه پيشوايان دين در تعامل با ديگران بر آن تأكيد داشته ‏اند. پيامبر ...

ياد خدا در سيره نظامى رسول خدا صلى ‏الله‏ عليه ‏و ‏آله، اميرمؤمنان على عليه‏ السلام و امام حسين عليه‏ السلام

پژوهش در سيره معصومان عليهم ‏السلام براى معرفى آن اسوه‏ هاى حقيقى به جامعه، ضرورى است. سيره آن بزرگواران را ...

زمينه‏ سازى تربيتى مهدويت

اين مقاله نظر به اهميت مسئله مهدويت كه از مسائل مهم روز جامعه است، و ارتباط مستقيم با زندگى فردى ...

راه ‏هاى برون‏ رفت از فتنه در جامعه اسلامى

وضعيت فتنه به شرايط سياسى و اجتماعى، با مجموعه ويژگى ‏هاى مشخص اشاره دارد كه در آن فضا، تشخيص حق ...

عدالت امام از ديدگاه امام رضا عليه‏ السلام با تأكيد بر عدالت اجتماعى

يكى از ويژگى ‏هاى امامان معصوم عليهم ‏السلام، عدالت به ويژه عدالت اجتماعى است؛ چراكه اگر ايشان از اين ويژگى ...

پژوهشى در ارتداد

اين نوشتار با بهره‏ گيرى از منابع دينى و يافته ‏هاى پژوهشگران و با دو روش عقلى و نقلى، ارتداد ...

اصول تغيير و اصلاح رفتار در سيره معصومان عليهم‏ السلام

اين مقاله با روش مطالعه اسنادى و تحليلى و با هدف بررسى اصول تغيير و اصلاح رفتار در سيره معصومان ...

اصول و مراحل تربيت دينى كودكان با تأكيد بر سخنان و سيره عملى رسول خدا صلى ‏الله ‏عليه‏ و‏ آله

تربيت دينى، مجموعه دگرگونى ‏هايى است كه در فكر و عقيده فرد، به منظور ايجاد نوعى خاص از عمل و ...

كيهان‏ شناسى ذكر

يكى از واژگان كليدى در عرفان، «ذكر» و به ياد خدا بودن در همه اوقات و همه اعمال است. ابن‏ ...

اصول و راه ‏كارهاى مشاوره در اسلام

مشاوره رابطه‏ اى حرف ه‏اى بين مشاور و مراجع است كه پديده‏اى نو، و از دستاوردهاى دانش روان‏شناسى نوين به ...

رابطه دين‏دارى و خودشناسى با شكل‏ گيرى هويت

هدف پژوهش حاضر بررسى رابطه دين‏دارى و خودشناسى با شكل ‏گيرى هويت است. اين پژوهش به شيوه كتابخانه‏ اى انجام ...

روابط آزاد زن و مرد از ديدگاه آموزه‌هاي ديني و روانشناسي

پژوهش حاضر با هدف بررسى ارتباط آزاد زن و مرد از ديدگاه آموزه ‏هاى دينى و روان‏شناسى تدوين گرديده است. ...

بررسى آموزه‏ هاى دينى مؤثر در سلامت معنوى همسران

از مهم‏ترين مسائل مورد توجه در نظام تعليم و تربيت اسلامى، رشد شخصيتى متعادل و سلامت معنوى زن و مرد ...

كتاب ارغوانى نگاهى به جايگاه ايرانيان در علم قرائت، تفسير و حديث

پيشرفت‏ ها و دستاوردهاى ايرانيان در علوم قرآنى قرائت، تفسير و حديث بخش مهمى از عصر شكوفايى فرهنگى اسلامى را ...

مصداق كمال انسان از ديدگاه استاد مصباح با نگاهى بر قرآن و روايات

استاد مصباح مصداق كمال انسان را ارزش ذاتى مى ‏داند كه منطبق بر «قرب الى ‏اللّه» است. لكن از آن‏رو ...

اصل همزيستى مسالمت ‏آميز با غير مسلمانان در اسلام

اديان آسمانى براى تأمين همزيستى، قوانينى الزام‏ آور تشريع نموده ‏اند. دين اسلام، مسلمانان را ملزم نموده به شيوه‏اى مسالمت‏ ...

پاسداشت حقوق انسانى در اسلام

انسان چه جايگاهى در انديشه اسلامى دارد و براى پاسداشت حقوق انسانى چه شواهدى مى ‏توان ارائه كرد؟ اين تحقيق، ...

شيوه فرهنگى تقابل و مبارزه مسلمانان با فتنه‏ گران از منظر نهج‏ البلاغه

يكى از مسائلى كه ممكن است در جامعه اسلامى به وقوع بپيوندد «فتنه» است. بخصوص به دليل آنكه شرايط زيست ...

تحليل مفهوم دموكراسى غربى و مردم ‏سالارى دينى

مردم‏سالارى يكى از مهم‏ترين بحث‏هاى فلسفه سياسى بوده و برداشت‏ هاى متعددى از آن صورت گرفته است. بر اساس تحليل ...

انديشه سياسى از منظر «كتاب الحجة» كافى

جامعيت دين مبين اسلام در رويكرد فراگير آن به مسائل زندگى بشر، در همه ابعاد فردى و اجتماعى نهفته است. ...

پايبندى به معاهدات بين ‏المللى در روابط خارجى دولت اسلامى

پايبندى به معاهدات بين ‏المللى، از مسائل مهم در روابط بين‏ الملل است و با بررسى آن از نگاه اسلام، ...

بررسى نقش عباس ‏بن عبدالمطلب در حوادث عصر نبوى صلى ‏الله‏ عليه ‏و‏آله

اين نوشتار در پى آن است تا به بررسى يكى از شخصيت‏ هاى مؤثر در تحولات تاريخ صدر اسلام يعنى ...

جايگاه و نقش زنان صدر اسلام در بيعت و هجرت

در نظام سياسى اسلام نقش و جايگاهى كه براى زنان در عرصه‏ هاى سياسى، اجتماعى و فرهنگى مشخص شده، كمتر ...

بازكاوى داستان رفع‏ القلم

در روزهاى پايانى ذى ‏الحجه سال 23 غلامى ايرانى، معروف به فيروز ابولؤلؤ عمربن خطاب را به قتل رساند. منابع ...

اصول مديريت شهرى و شهرسازى رسول اكرم صلى ‏الله عليه ‏و ‏آله در مدينه‏ النبى

حضرت رسول اكرم صلى‏ الله‏ عليه ‏و‏آله، اسوه حسنه تمدن اسلامى براى تمامى قرون و اعصار است. هدف اين پژوهش ...

تبيين نقش «عصمت» و «تقوا» در تحقق اهداف حكومت اسلامى

يكى از مواردى كه عقل حكم به ضرورت آن مى‏كند تشكيل حكومت به منظور حفظ نظم و امنيت است. اما ...

مشروعيت و الزام سياسى در اسلام

مسئله اصلى اين است كه از نظر فلسفه سياسى اسلامى و متون دينى اسلام چه مسائلى به عنوان مبانى مشروعيت ...

بداء يا محو و اثبات از منظر قرآن و حديث

«بداء» به معناى مصطلح، از باورهاى شيعه است و در روايات جايگاه ويژه‏اى دارد. اما همواره جمعى از اهل‏سنت با ...

عوامل و زمينه‏ هاى گسترش روابط دختران و پسران با رويكرد به عوامل شخصيتى

دوران نوجوانى و جوانى در شكل گيرى شخصيت هر فرد، از اهميت ويژه اى برخوردار است. اختلال در هريك از ...

واكاوى شاخصه‏ هاى الگوى خانواده منتظر

از آنجا كه «انتظار» از مهم ترين مقوله هاى دينى در تشيع محسوب مى شود و نيز ترويج فرهنگ انتظار ...

مهدويت در انديشه صادق آل محمد(ص)

اعتقاد به ظهور منجى ـ كه در هندسه معرفتى مسلمانان از آن به «مهدى» ياد مى شود ـ از باورهاى ...

آداب معاشرت در كلام امام حسن مجتبى عليه‏‌السلام

از آن رو كه توجه و بررسى در زندگى ائمّه اطهار عليهم السلام به عنوان پيشتازان مسير كمال و سالكان ...

معيارهاى گزينش مشاور در اسلام

نبشتار حاضر درصدد بررسى شروطى است كه در گزينش و اعطاى مجوّز مشاور در اسلام لازم است. اين پژوهش، كه ...

طبيعت‏ شناسى مبانى و لوازم تربيتى آن در قرآن كريم و نهج ‏البلاغه

«طبيعت» در فلسفه تعليم و تربيت اسلامى، از اساسى ترين منابع شناخت محسوب مى شود كه مى توان به وسيله ...

عرفان حقيقى و عرفان هاى كاذب

معنويت امرى است كه بشر هميشه به آن تمايل داشته، ولى رشد تجربه گرايى در سده اخير و سرخوردگى انسان ...

رجعت از ديدگاه شيعه و فرقه ضالّه بهائيت

اين مقاله با رويكردى توصيفى ـ تحليلى، به بررسى نظريات شيعه و بهائيت در خصوص «رجعت» پرداخته است. «رجعت» يكى ...

مقايسه پيامبر و امام از ديدگاه امام رضا (ع)

از روايات نقل شده از امام رضا عليه السلام، مقايسه پيامبر و امام و ذكر بيشتر صفات پيامبر براى امام ...

امكان و ضرورت معاد روحانى

«معاد»، يكى از پايه اى ترين آموزه هاى دينى است كه اساس بسيارى از آموزه هاى دينى ديگر، از جمله ...

خانواده آرمانى در انديشه امام سجاد (ع)

تهديدها و آسيب هاى فراوانى در دهه هاى اخير نهاد خانواده را به چالش كشيده است. از اين رو، ارائه ...

امام خمينى قدس سره و كاربردهاى روايات تفسيرى

اعتبار و كاربرد روايات تفسيرى همواره مورد بحث قرآن پژوهان بوده است. احاديث تفسيرى نزد امام خمينى قدس سره از ...

درآمدى بر ارتباطات اسلامى در جامعه دينى (از علم دينى تا علم ارتباطات دينى)

مدعاى مقاله اين است كه اگر علم مدرن طبق انتقادات وارده، داراى هويتى فرهنگى و تاريخى و مقطوع از عقل ...

علل پيدايش و راه‏‌هاى نجات از فتنه‏‌ها در حكومت اسلامى در آينه كلام اميرالمؤمنين على(ع)

ايجاد و گسترش فتنه و آشوب از سوى دشمنان، در همه جوامع، به ويژه جوامع اسلامى، همواره از مهم ترين ...

حقوق حيوانات در سيره و سخن رسول رحمت

شاهرگ محيط زيست، همان جنبه حيات آن است، كه يكى از نمادهاى اصلى آن حيوانات مى باشند؛ با توجه به ...

فقه حكومتى و محيط‏ زيست

گسترش جوامع انسانى و توسعه شهرنشينى موجب پيدايش پديده هايى همچون تخريب و آلودگى محيط زيست شده است كه اين ...

بررسى مبانى مشروعيت حكومت در فقه سياسى شيعه با تأكيد بر نظريه ولايت فقيه

شيعه همواره مدعى بوده است كه در خاستگاه حكومت خلفاى پس از پيامبر صلى الله عليه و آله، نوعى دوگانگى ...

حزب از منظر انديشه سياسى اسلامى رويكرد كلامى، فقهى و فلسفى

در برداشتى عام از معناى لغوى واژه «حزب» مى ‏توان حزب را يك پديده كهن دانست كه اختصاص به هيچ ...

نظام حقوق و تكاليف در روابط اجتماعى از ديدگاه اسلام بر اساس رساله ‏الحقوق و نامه امام سجّاد عليه ‏السلام

انسان موجودى اجتماعى است. زندگى در اجتماع و روابط اجتماعى به تزاحم منافع و اراده ‏هاى افراد منجر مى ‏شود. ...

عدالت اجتماعى در نهج‏ البلاغه زمينه ‏ها، موانع و دستاوردها

عدالت اجتماعى به معنى «بهره‏ مندى همه افراد از امكانات موجود در يك جامعه به تناسب ظرفيت‏ ها» آرزوى تمام ...

نظام تقسيم كار عادلانه در اسلام و شاخص ‏هاى آن

در اين پژوهش، شاخص‏ هاى تقسيم كار عادلانه بر اساس چارچوب معرفتى اسلامى استخراج شده است. جامعه مطلوب از ديدگاه ...

نقش عاشورا و عزادارى ‏هاى عصر ائمّه عليهم ‏السلام در سقوط امويان و پيروزى عباسيان

واقعه خونين و غمناك عاشورا هرچند از ديد امويان نقطه عطفى در تاريخ خلافت اموى به شمار مى ‏رفت، اما ...

اصل عدالت اجتماعى در مديريت اسلامى و شاخصه ‏هاى آن

در اسلام، «عدالت» از زيربنايى ‏ترين مفاهيمى است كه تحقق عينى آن در جامعه، از مهم‏ترين اهداف اجتماعى و سياسى ...

آرمان عاشورا؛ حكومت يا شهادت: تبيين نظريه عاشورايى علّامه عسكرى

مهم‏ترين مسائلى كه پيرامون قيام الهى سرور شهيدان عالم، وجود دارد برهه تاريخى، هدف و فلسفه آن و نيز نتايجى ...

عدالت اجتماعى از منظر نهج البلاغه

اجرا و برقرارى عدالت اجتماعى در جامعه مهم ترين وظيفه انبيا و ائمّه اطهار عليهم السلام مى باشد؛ امام على ...

روابط و مناسبات امت اسلامى در برخورد با ساير ملل و اديان با تكيه بر سيره پيامبر اكرم (ص)

اين نوشتار درصدد است تا سبك زندگى امت اسلامى در ارتباط با اديان ديگر در حوزه روابط و مناسبات را ...

درآمدى بر سبك زندگى اسلامى

سبك زندگى از مفاهيم جديد در فضاى مدرنيته غربى است كه به سرعت مورد اقبال قرار گرفت و خاصيت ميان ...

مرورى بر شاخص هاى سبك زندگى اسلامى

رسيدن به سبك زندگى مطلوب اسلام و ارزيابى سبك زندگى موجود در جوامع مسلمان در گرو دانستن شاخص هاى زندگى ...

بررسى ساختار توزيع قدرت در خانواده از منظر متون اسلامى در مقايسه با نظريه‏‌هاى روان‏‌شناسى و جامعه‏‌شناسى

پژوهش حاضر درصدد بررسى ساختار توزيع قدرت در خانواده از منظر متون اسلامى است و به مقايسه اين ساختار با ...

ورزش و ورزشكار از ديدگاه اسلام

امروزه شاهد گسترش رشته هاى ورزشى و اقبال مردم به ورزش مى باشيم. ميليون ها نفر به امر ورزش مشغولند ...

الگوى تقويت حيا در سبك زندگى اسلامى

حيا به عنوان موهبتى الهى، از مهم ترين عوامل حفظ و بقاى عفت عمومى جامعه است كه در همه اديان ...

سبك زندگى دينى؛ جامعه و انسان دينى

«سبك زندگى اسلامى» از جمله واژگانى است كه اولين بار توسط رهبر فرزانه انقلاب وارد ادبيات ما شد و به ...

بررسى الگوى آرمانى سبك زندگى از ديدگاه مكتب اسلام

امروزه متناسب با پيشرفت و تحول در حوزه هاى مختلف و گذار جوامع از شكل سنتى به مدرن، شاهد شكل ...

پيشينه رابطه علم و دين در اسلام و غرب

يكى از بحث هاى مهمى كه ذهن انديشمندان اسلامى و غربى را به خود مشغول كرده است، مسئله ارتباط علم ...

الاهه اساطير: بررسى تحليلى ديدگاه قرآن كريم درباره الوهيت حضرت عيسى عليه‏‌السلام

«تثليث» از آموزه هاى بنيادينِ الهيات رايج مسيحى است كه بر اساس آن، حضرت عيسى (پسر) يكى از شخصيت هاى ...

ماهيت و قلمرو علم‏‌الكتاب

اين مقاله به بررسى ماهيت و قلمرو دانشى مى پردازد كه در قرآن كريم (در دو آيه 40 سوره نمل ...

فطرت در آيات و روايات

فطرت امرى تكوينى و جزئى از سرشت انسان است كه به بعد روحى و معنوى او مربوط مى شود. اين ...

مبانى دين‏ شناختى ديدگاه علّامه مصباح پيرامون علم دينى

مقاله حاضر با پژوهش در آثار گفتارى و نوشتارى علّامه مصباح، امورى نظير رابطه دنيا و آخرت، نياز هميشگى به ...

توكّل؛ لوازم و موانع آن در روايات

در اين پژوهش پس از جست وجو در روايات پيرامون موضوع توكّل و جمع بندى، طبقه بندى، ويرايش اطلاعات و ...

نقد ديدگاه علّامه شوشترى در جعلى بودن برخى روايات تفسير منسوب به امام حسن عسكرى عليه‏‌السلام

عمل تفسير با استناد به «منابع تفسير» انجام مى پذيرد. مراد از منابع تفسير، امورى است كه شناخت هاى لازم ...

بررسى مفهوم خودشناسى از نگاه اسلام و استنتاج اهداف و روش ‏هاى تربيتى آن

در بينش اسلام، خودشناسى مفهومى اساسى است كه از دو راه معرفت انفسى و آفاقى ممكن و ميسر مى شود ...

نقش ولايت‏ پذيرى اهل‏بيت عليهم‏ السلام در امنيت فردى و تحليل روان‏ شناختى آن

هدف اين پژوهش، بررسى نقش ولايت پذيرى اهل بيت عليهم السلام در تأمين امنيت فردى انسان مؤمن است. امنيت يكى ...

تعامل رفتارى همسران از نگاه اسلام و روان شناسى

يكى از عوامل سلامت، پايدارى و تحكيم خانواده، وجود تعامل صحيح و سازنده همسران مى باشد. يك بخش اين تعامل، ...

مسائل اخلاقى در مشاوره اسلامى در رابطه با مراجعان

اين پژوهش درصدد بررسى مسائل اخلاقى است كه مشاور اسلامى بايد در رابطه با مراجعان رعايت نمايد. اين پژوهش اسنادى، ...

بررسى مفهوم روان شناختى كبر در منابع اسلامى و مقايسه آن با خودشيفتگى

پژوهش حاضر با روش تحليلى ـ توصيفى، و با هدف بررسى ارتباط ميان مفاهيم روان شناختى و اخلاقى، به تبيين ...

زينب عليها السلام الگوى سلامت روان

اين نوشتار درصدد است نگرش حضرت زينب عليها السلام را به واقعه كربلا، از ديدگاه شناختى بك، مورد بررسى قرار ...

مقابله معنوى با تنيدگى ها از ديدگاه اسلام

در روان شناسى براى مقابله با تنيدگى (استرس) راهبردهايى مطرح شده است. اين راهبردها براى كمك به افراد در برابر ...

خشم در نگاه اسلام و روان شناسى؛ كظم غيظ چيست؟ سركوب خشم يا مديريت آن

بازشناسى، تنظيم، كنترل و مقابله با هيجان ها از ديرباز در روان شناسى مورد بحث بوده است. اسلام نيز براى ...

مفهوم شناسى صبر در اسلام و معادل يابى آن در روان شناسى

هدف مقاله حاضر تبيين مفهوم صبر در اسلام و معادل يابى آن در روان شناسى است. در ضمن، تلاش مى ...

نظريه انسان كامل در عرفان اسلامى

عرفان اسلامى در بعد معرفتى، نوعى هستى شناسى شهودى است كه از راه سلوك عرفانى حاصل مى شود. در اين ...

بررسى تطبيقى عوامل رفتارى تربيت معنوى فرزند در خانواده از ديدگاه اسلام و رفتارگرايى

اين مقاله با نظر به مسئله تربيت معنوى كودك، كه امروزه از مشكلات خانواده و جامعه به شمار مى رود، ...

بررسى تطبيقى روش هاى تربيتى حضرت زهرا عليها السلام در فرزندپرورى با روش هاى تربيتى عصر مدرن

روش تربيتى به معناى فنون و شيوه هايى است كه اهداف تربيت را به ثمر مى رساند. روش هاى تربيتى ...

مراحل تربيت عبادى معنوى با تأكيد بر نماز و روزه

بى شك هر سنى داراى ويژگى ها و اقتضائاتى است. نتيجه بخش بودن فرايند تربيت و آموزش در صورتى است ...

اياب و حساب اخروى انسان و نقش معصومان(ع)

مسئله «معاد» به عنوان يكى از اعتقادات مسلمانان، در ميان مذاهب مختلف اسلامى داراى فروعى است كه همواره در صحت ...

مغالطات مخالفان در مواجهه با معصومان(ع)

برخى كسانى كه در برابر معصومان عليهم السلام به اظهارنظر و احتجاج با آنها مى پرداختند، معمولاً آگاهانه يا ناآگاهانه ...

قاعده لطف و ادلّه نقلى آن

«لطف»، به عنوان يكى از قاعده هاى مهم و تأثيرگذار در علم كلام، عبارت است از هر آنچه كه مكلف ...

انديشه و سيره سياسى امام رضا(ع)

شناسايى انديشه و سيره سياسى هر فرد، علاوه بر آنكه نمايانگر باورها و نقش آفرينى آنها در تعيين رفتار سياسى ...

راهبرد پيامبر اكرم (ص) در برابر فتنه هاى يهوديان مدينه

يهوديان از گروه هايى بودند كه پس از هجرت پيامبر (ص) به مدينه، به عنوان دشمنى جدى در برابر پيامبر ...

فرهنگ سازى اقامه نماز در سيره پيامبر اكرم (ص)

بررسى شيوه ها و روش هايى كه پيامبر اكرم (ص) براى گسترش و ترويج اقامه نماز در جامعه از خود ...

شاخص‏ هاى سخن گفتن در اسلام

سخن و چگونگى بيان آن، در هر زبانى از ضروريات روزآمد زندگى انسان و جوامع بشرى است. بنابراين، در آموزه ...

تفسير تنزيلى در بوته نقد با تأكيد بر تفسير الحديث

يكى از رويكردهاى تفسير قرآن، تفسير تنزيلى است. مفسران شيعه تاكنون تفسير كاملى بر اين مبنا تدوين نكرده ‏اند. اما ...

اختلاف‏ گريزى آيات در آينه قرآن و حديث

يكى از ويژگى ‏هاى قرآن كريم، پيراستگى از هر نوع اختلاف و تناقض نقص‏ گونه و ناسازگار با الهى ...

مقايسه جهانى ‏شدن اسلامى و غربى

امروزه غرب مدعى جهانى‏ شدن است و با سيطره رسانه ‏اى خود، به يكه‏ تازى در اين عرصه مى‏ پردازد. ...

بررسى تطبيقى بخشودگى بين‏ فردى در آموزه ‏هاى اسلامى و متون روان‏شناختى

بخشودگى، به‏ منزله يك سازه روان‏شناختى و فضيلتى اخلاقى، به دليل مزاياى آن در حوزه ‏هاى فردى و خانوادگى، مدتى ...

جايگاه و كاركرد روايات در تفسير بر اساس ديدگاه علّامه طباطبائى

روايات و آثار منقول معاصرانِ نزول، بخشى از واقعيت تفسير قرآن را به خود اختصاص داده و قرآن ‏پژوهان همواره ...

ادراك فراحسى از ديدگاه اسلام و روان شناسى

انسان در زندگى خويش، با ادراكاتى فراتر از حس ظاهرى روبه رو شده است؛ ادراكاتى كه برخى از آنها با ...

آثار و پيامدهاى گناه در آينه دين و روان شناسى

هدف پژوهش حاضر بررسى آثار و پيامدهاى گناهان در آينه دين و روان شناسى است. اين تحقيق با استفاده از ...

راه كارهاى درمان حسادت از ديدگاه اسلام و روان شناسى

يكى از مسائل موجود در زندگى و روابط اجتماعى، پديده حسدورزى يا حسادت است كه مشكلات فراوانى را به بار ...

چگونگى تأثير توكّل در درمان حُزن از منظر قرآن و حديث

حُزن و اندوهِ شديد و مداوم، از جمله بيمارى هاى روحى و اخلاقى است كه آسيب هاى گوناگونى را در ...

پيش گيرى و درمان اختلالات روانى بر اساس نظام روابط چهار سويه و با نگرش به حديث جنود عقل و جهل

بروز و ظهور بسيارى از اختلالات روانى ناشى از نابسامانى هاى فكرى و رفتارى در عملكرد شخص در روابط چهارسويه ...

سلامت معنوى از منظر قرآن و صحيفه سجاديه

از سال ها پيش، انديشمندان، به ويژه انديشمندان مسلمان، به طرح موضوع معنويت در امر مهم سلامت پرداخته اند. امروزه ...

نقش هويت دينى در خودمهارگرى

امروزه در روان شناسى، توانايى خويشتن در غلبه بر رفتارها، افكار، هيجانات، و تكانه هاى ناخواسته در قالب مفهومى به ...

آثار روان شناختى زيارت در سلامت روانى و زندگى انسان

از جمله مناسك دينى مسلمانان، از زمان بناى خانه كعبه، زيارت است. از آنجا كه اسلام مكتبى جامع و واقع ...

بازخوانى ديدگاه آيت اللّه مصباح در تبيين شناخت عقلى خدا در قرآن

امكان شناخت عقلى خدا و ميزان آن، اثبات وجود خدا و استدلال بر توحيد الوهى از مباحث مهم خداشناسى است. ...

بررسى الگوى كيفيت معاشرت با مردم از منظر اميرمؤمنان على عليه السلام در نهج البلاغه

انسان موجودى اجتماعى است و براى همزيستى مسالمت آميز ناگزير به ارتباط با ديگران است؛ توسعه هر چه بهتر روابط ...

منابع معرفت شناختى ارزش ها

تاريخچه مباحث معرفت شناختى را بسان اغلب علوم، به يونان باستان و طرح آن توسط افلاطون و ارسطو در فلسفه ...

ديدگاه اسلام و پيشوايان دينى در مقابله با كودك آزارى و خشونت عليه كودكان

يكى از بزرگ ترين گناهان در اسلام، ظلم و آزار به كسى است كه هيچ پناهگاهى جز خداوند ندارد. پژوهش ...

نقش قصه در آموزش مفاهيم دينى

بشر امروزى كه گرفتار تجدد و نوگرايى شده است، رويكرد نوينى به معنويت، اخلاق، دين و ارزش هاى دينى پيدا ...

آسيب هاى اخلاقى رابطه پسر و دختر

يكى از روابط آسيب زا و مخربى كه جامعه ما را تهديد مى كند، رابطه پنهانى و ناسالم بين دو ...

راه كارهاى انتقال ارزش هاى دينى به كودكان دبستانى

بى شك، ارزش هاى دينى زمينه ساز تعالى و سعادت دنيوى و اخروى انسان ها مى باشند. انتقال و آموزش ...

تحليل و بررسى مسئله دوستى در روايات

مقاله حاضر تلاش دارد با روش تحليل عقلى و استنباط منطقى، ديدگاه اسلام در مسئله دوستى را از طريق بررسى ...

بازيابى اصول تربيت فرهنگى از آموزه هاى اسلامى

آموزه هاى اسلامى به تربيت فرهنگى انسان ها به عنوان وجهى از ملزومات تحقق انسان كامل، اهميت ويژه اى قايل ...

رابطه اخلاق و سياست بررسى رويكرد ماكياوليستى بنى اميه

بررسى هم سخنى ها و شباهت هاى دو جريان فكرى اموى و ماكياولى در حوزه اخلاق و سياست، مسئله اصلى ...

ساختار كلى نظام اخلاقى اسلام

دين اسلام درختى است كه ريشه هايش در توحيد فرو رفته است و اخلاق ميوه اين درخت تنومند است. بنابراين، ...

ترابط لطف و فيض با تكليف از ديدگاه اماميه و كاتوليك

رابطه لطف و فيض با تكليف، از مباحث قابل تأمل در دو مذهب اماميه و مسيحيت كاتوليك است. هرچند دو ...

شعائر دينى در اسلام مفهوم ‏شناسى، ويژگی‏ ها و كاركردها

همان گونه كه خداوند متعال متدينان را به تشديد عزم و قوت اعتقاد تشويق مى كند، آنها را به رفتار ...

بررسى گروه هاى اجتماعى از دو منظر قرآنى ـ روايى و جامعه شناسى

اين مقاله با هدف مقايسه گروه هاى اجتماعى از دو منظر قرآنى ـ روايى و جامعه شناسى با روش توصيفى ...

بازكاوى عوامل توسعه رزق در اسلام

انسان موجودى اجتماعى و براى تداوم حيات زيستى خويش، نيازمند تأمين معاش و تلاش براى كسب روزى است. در نگاه ...

معيارهاى توليد مطلوب در اقتصاد اسلامى

توليد مطلوب در هر نظام اقتصادى توليدى است كه در راستاى اهداف و انگيزه هاى مشخص و با توجه به ...

اقتصاد مقاومتى از ديدگاه اسلام مفهوم، اصول و سياست ها

ايران اسلامى در راستاى اهداف انقلابى خود، با مشكلات اقتصادى مواجه بوده كه براى حل آنها، اقتصاد مقاومتى از سوى ...

بررسى تطبيقى نظريه «برابرى رسمى و محتوايى فرصت ها»با نظريه «عدالت اقتصادى» در اقتصاد اسلامى

اين مقاله با استفاده از نظريه عمومى عدالت اجتماعى در اسلام و نظريات برابرى رسمى و محتوايى، مطالعه اى تطبيقى ...

ويژگى هاى نظام مطلوب مديريت نقدينگى جامعه در اسلام

مديريت نقدينگى جامعه تأثير مهمى در متغيرهاى كلان اقتصادى و به تبع آن، در تحقق اهداف اقتصادى دارد. نظام مديريت ...

روش هاى تربيتى اسلام در تحقق عدالت اجتماعى

يكى از عمده ترين نيازهاى بشر امروز دستيابى به عدالت اجتماعى است. عدالت اجتماعى به عنوان يك ارزشى كه مورد ...

نقش روش الگويى در درونى سازى توسل

براساس درونى سازى، يك ويژگى اخلاقى يا محتواى تربيتى به تدريج و طى فرايند تربيت، آموزش، يادگيرى يا تجربه فردى، ...

سهوالنبى در بوته نقد

در موضوع «سهوالنبى» يا «عصمه النبى» ديدگاه عالمان كلام و تفسير گوناگون است. برخى ديدگاه «توقف» و برخى ديدگاه «امكان ...

بررسى تقريبى ـ تطبيقى مسئله مهدويت در «صحيح مسلم»

يكى از مؤلفه هاى مهم اعتقادى مسلمانان موضوع امام مهدى (عج) است كه در طول تاريخ، مورد توجه علما و ...

نگاهى به اعتقاد وهابيان در باب تبرك از منظر قرآن و سنت

«تبرك» به مقامات و مشاهد شريفه، همچنين تبرك به آثار و قبور انبيا و اوليا يكى از مسائل مهم توحيد ...

شئون امام در انديشه شيخ مفيد

مقصود از شئون، همان جایگاه ها و وظایف است. امام از آن جهت که ریاستی فراگیر بر عالم هستی دارد، ...

وضعيت مستضعفان فكرى در قيامت

سرنوشت اخروى مستضعفان از مسائلى است كه هميشه درباره اش سؤال شده است. پاسخ به اين سؤال نه تنها موجب ...

جايگاه وحى و سنت در كشف باورهاى دينى

كشف باورهاى دينى مبتنى بر شناخت ابزارها و منابع استنباط آنهاست. عقل، فطرت، شهود، وحى و سنت مى توانند از ...

تحليل سيستمى نظام بانكى اسلامى

با گسترش روزافزون جوامع بشرى، شاهد تقسيم كار بيشتر و تخصصى تر در همه حوزه هاى بشرى بوده ايم. اين ...

اصول حاكم بر اختيارات حاكم اسلامى در توزيع منابع طبيعى

حكومت ها براى انجام وظايف خود، ثروت ها و منابعِ درآمدزايى در اختيار دارند كه منابع طبيعى از جمله آنهاست. ...

مبانى نظرى و اصول اخذ ماليات در اسلام و جايگاه آن در تشكيل نظام مالياتى نوين

امروزه نقش ماليات ها در تأمين دولت و اجتماع بسيار پررنگ است. اين مقاله به روش تحليلى ـ توصيفى به ...

شاخصه هاى جامعه مطلوب در انديشه امام سجاد عليه السلام

دستيابى به جامعه مطلوب و آرمانى كه انسان را به سعادت برساند، همواره انديشمندان را به ترسيم آرمان شهرهايى واداشته ...

قرآن شناخت اخباريان

«اخباريان» نحله اى از محدثان شيعى در دوران متأخرند كه اخبار اهل بيت عليهم السلام را مهم ترين مأخذ در ...

آثار تربيتى تاريخ از نگاه نهج البلاغه

يكى از حوزه هاى مطالعاتى نهج البلاغه كه به تفكر در آن بسيار تأكيد شده، تاريخ است كه با توجه ...

بررسى ابعاد رفتار اخلاقى در سبك زندگى زمينه ساز ظهور موعود

مذهب تشيع، به دليل توان بالايى كه معارف انسان ساز الهى در اختيار آن قرار داده است، با ارائه جهان ...

بررسى ديدگاه هاى على شريعتى درباره تاريخ و اعتقادات تشيع

اين مقاله ديدگاه هاى على شريعتى درباره شيعه را موضوع بررسى خود قرار داده، كار خود را بر دو كتاب ...

ارزيابى تحليلى و تطبيقى ادله و مستندات زيارت قبور توسط زنان از منظر مذاهب اسلامى و وهابيان با تأكيد بر آراء ابن تيميه

يكى از تحولات معاصر رشد بى رويه گروه هاى تندرو سلفى و تكفيرى به ظاهر مسلمان، با نام «وهابى» يا ...

تحليلى بر شئون اخروى امامان عليهم السلام

امامان عليهم السلام جانشينان خدا در نظام هستى اند. بيشترين آشنايى شيعيان با آنها مربوط به مقامات ايشان در همين ...

بررسى منشأ، قلمرو و چگونگى نحوه اِعمال ولايت تكوينى ائمه اطهار عليهم‏ السلام در كافى

مسئله ولايت تكوينى ائمه عليهم‏ السلام و جوانب آن، از مسائل مهم بحث امامت است. در اين زمينه، گرچه در ...

انديشه‏ هاى كلامى اهل حديث سيستان از آغاز پيدايش تا پايان قرن پنجم

سيستان يكى از مناطق محورى و مهم حضور انديشمندان اهل حديث در قرون آغازين هجرى است. بعضى از اين عالمان ...

ولايت تكوينى اهل‏ بيت عليهم‏ السلام و قلمرو آن

ولايت تكوينى از مهم‏ ترين شئون اهل‏ بيت عليهم‏ السلام به‏ شمار مى‏ رود. برخى از معاصران توانايى مخلوقات برتصرف ...

نصب الهى امام معصوم در انديشه محدثان متقدم اماميه بخصوص شيخ صدوق

اين تحقيق در پى تبيين ديدگاه محدثان متقدم شيعى درباره الهى بودن مقام امامت و انتصاب الهى ائمه از اهل‏ ...

قصاص نفس در اسلام و ابعاد تربيتى آن

مقوله قصاص نفس و نقد و بررسى مؤلفه هاى آن، موضوعى بحث برانگيز در محافل داخلى و خارجى است. تكثر ...

آثار تربيتى گريستن بر تكامل معنوى انسان از ديدگاه آيات و روايات

موضوع گريستن، از جمله موضوعاتى است كه از ابعاد مختلف از جمله ابعاد روان شناختى، تربيتى، دينى، اخلاقى و عرفانى ...

روش هاى تربيت عقلانى در «صحيفه سجاديه»

تعليم و تربيت با رشد و كمال انسان و زندگى شايسته او سروكار دارد. از آنجا كه انسان موجودى است ...

مراحل سلوك در عرفان اسلامى

در سلوك عرفانى سخن از مراحل و منازل تكامل نفس انسانى در سفر الى اللّه است. در عرفان عملى از ...

بررسى تطبيقى حقيقت مرگ در دين زرتشت و اسلام با تأكيد بر اوستا و قرآن

از مسائل كلامى مورد اختلاف ميان دين اسلام و زرتشت، آموزه مرگ است. نوشتار حاضر، با هدف بررسى تطبيقى چيستى ...

اميرمؤمنان على عليه السلام و نرمش قهرمانانه مبانى، زمينه ها، ويژگى ها

«نرمش قهرمانانه» از تعابيرى است كه تحت تأثير كاربست مقام معظم رهبرى، بسامد فراوانى در ادبيات سياسى معاصر پيدا كرده ...

تكفير در روايات شيعه؛ حقيقت يا تهمت؟!

تكفير از آن دست مسائلى است كه هيچ گاه از ميان امت اسلامى رخت برنبسته است. در اين ميان، گاه ...

تحليلى بر حديثِ «ادعاى شيعه گرى به صِرف محبت اهل بيت عليهم السلام»

تلقى دوست داشتن بدون اينكه عملى به همراه داشته باشد، يك رويكرد شايع و سطحى است كه جريان انحرافى يك ...

دلالت هاى تربيتى نهج البلاغه بر اسلامى سازى عناصر برنامه درسى

پژوهش حاضر با هدف اسلامى سازى عناصر برنامه درسى (هدف، محتوا، روش و نحوه ارزشيابى) بر اساس آموزه هاى تربيتى ...

راه كارهاى آموزش مفهوم مرگ به كودكان با تكيه بر قرآن و روايات اسلامى

مرگ رخدادى عظيم در زندگى بشر است و انتقال از سرايى به سراى ديگر است. هرگز اين رخداد براى بشر ...